Stevo Pendarovski: Shqiptarët ende s’janë të barabartë me maqedonasit, por janë shumë më mirë se vite më parë

Intervistoi: Nolian Lole /

Presidenti i zgjedhur i Maqedonise së Veriut, në një intervistë për Radio Televizionin Shqiptar shprehet se “Shqiptarët ende nuk jane 100 të barabartë me maqedonasit, por janë shumë më mirë se vite më pare”

Stevo Pendarovski është i kënaqur me mënyrën se si shkoi balotazhi dhe me votat e marra në raundin e dytë që e bënë president.Por pak minuta pasi është mbyllur procesi i votimit dhe shifrat flasin për të, ai gjen kohë që për Radiotelevizionin Shqiptar të bëjë një analizë edhe të raundit të parë.

Pendarovski : Padyshim nuk e fsheh dot që atmosfera në stafin tim këtu në zyrat qëndrore të LSDM është më mirë se në raundin e parë pasi ishim disi të surprizuar për pjesmarrjen e paktë në atë raund, por sot u duk që në mëngjes vrulli i votimit dhe jemi të kënaqur. Padyshim që shifrat për mua ishin të mira edhe në atë raund, por dalja në votime ishte jo e kënaqshme dhe ky ishte një lloj mesazhi i elektoratit për qeverinë se në këto dy vite nuk i kishin përmbushur pritshmëritë e qytetarëve. Por kishte nga ata që ishin të lodhur me zgjedhjet, sepse ishin të katërtat në 4 vite, në 2016 zgjedhjet parlamentare, në 2017 zgjedhjet lokale, referendumin për emrin vitin që shkoi dhe tani dy raunde presidenciale dhe më duhet të them që pjesmarrja në raundin e dytë është shumë e mirë dhe reflektoi edhe në rëzultat, tha zoti Pendarovski.

Sipas presidentit të ri të vendit këto zgjedhje ishin mjaft të rëndësishme në aspektin multietnik të vendit dhe sidomos të shqiptarëve vendimtarë me votën e tyre.

Pendarovski : Nuk është e rëndësishme karriera ime personale politike, nëse do të bëhej president Stevo Pendarovski apo do të ishte Gordana Siljanovska, por unë jam kandidat i një koalicioni të gjerë partish politike, unë përfaqësoj për herë të parë në historinë postkomuniste të ketij vendi 31 parti politike që qëndrojnë pas kandidaturës sime dhe mes tyre 4 parti jo një po katër parti shqiptare dy parti turqish, parti të serbëve të vllehëve dhe 3 të romëve pra një koalicion ndëretnik partish i paparë ndonjëherë në këtë vend dhe padyshim ishte kënaqësi e madhe e imja për të qëndruar në ballë të këtij koalicioni të gjerë politik dhe etnik. Por të mos harrojmë që nga ana tjetër kishim një kandidate që përfaqësonte një parti e cila ende është mjaft nacionaliste si VMRO DPMNE me një retorikë nacionaliste dhe populiste të pabesueshme, më besoni me një retorikë të pabesueshme për kohën kur jetojmë, e mund ta imagjinoni vetë në vitin 2019 pas 3 dekadash të një demokracie formale sërish kjo zonjë dhe kryetari i partisë që e mbështet nuk i ftuan shqiptarët etnikë qoftë dhe formalisht nuk i ftuan shqiptarët etnikë që të votojnë. Ai ftoi këdo që të votojë për zonjën Siljanovska, turq, serbë, romë dhe maqedonas, por shqiptarët nuk i ftoi dhe të gjithë në atë moment menduan, do të jetë ndonjë gabim, do e korigjojë veten. Por jo ai nuk tha asgjë për shqiptarët dhe gjatë gjithë fushatës ata kishin një frymë etnocentrike dhe një retorikë etnocentrike dhe unë e kam theksuar gjithnjë që kjo frymë nuk është e keqe për këtë vend, por kjo frymë është e rrezikshme për këtë vend i cili gjithnjë përtej aktualitetit ka qënë një vend multietnik, tha zoti Pendarovski.

Ai do të jetë edhe president i shqiptarëve dhe këtë e pohon pa asnjë mëdyshje.

Pendarovski : Padyshim, absolutisht po, ky është një fakt i njohur në Maqedoni, unë garova për president për të dytën herë, 5 vjet më parë me të njejtin koalicion pas meje megjithëse unë jam pa parti, por koalicioni me 11 parti më mbështeti mua i udhëhequr edhe atëhere nga LSDM, mora 35 mijë vota shqiptarësh etnikë pak a shumë megjithëse ata ishin në koalicion me qeverinë atëhere. Por vetëm falë axhendës sime ku thoja se ky duhet të jetë një vend ku të gjithë duhet të ndjehen të barabartë me njeri tjetrin, sepse për mua në këtë vend nuk duhet të ketë asnjë komunitet etnik i cili duhet të ndjehet i privilegjuar dhe një tjetër që ndjehet i diskriminuar, nuk mund të jesh i privilegjuar për shkak të bekgraundit tënd etnik, apo bekgraundit tënd fetar apo pse i përket një partie për të cilën ti voton. Është e thjeshtë , të gjithë maqedonasit, shqiptarët, serbët, boshnjakët duhet të jenë të barabartë me njëri tjetrin kjo është e vetmja recetë e suksesit. Jo për integrimin euroatlantik, por për kohezionin e brendshëm në vend, për paqen. Asnjë politikan serioz dhe i përgjegjshëm nuk duhet të harrojë se në 2001 ne ishim ata që nënshkruam marrëveshjen e Ohrit, unë isha këshilltar për sigurinë i presidentit të atëhershëm Boris Trajkovski, babai i asaj marrëveshjeje që u nënshkrua për ti dhënë fund konfliktit të përgjakshëm që erdhi si pasojë se shqiptarët u ndjenë të lënë mënjanë, ata u lanë jashtë sistemit dhe ata reaguan për statusin e tyre, ne ndryshuam kushtetutën, ne nënshkruam marrëveshjen dhe në të thuhet përfaqësim i barabartë për të gjitha komunitetet etnike, përfshi shqiptarët ,dhe krejt papritur Mickovski nuk i përmend shqiptarët etnikë tha zoti Pendarovski.

Sipas presidentit të zgjedhur Maqedonia e Veriut është një vend më i mirë edhe për shqiptarët,se sa vite më parë dhe janë shifrat që flasin për këtë gjë.

Pendarovski : Po, Maqedonia sot është më e mirë dhe kjo duket në shifra që janë të vërtetueshme, me ministrat shqiptarë në qeveri për shembull, në 2001 dhe 2002 pas nënshkrimit të marrëveshjes së Ohrit, kishim në të gjithë administratën shtetërore maqedonase vetëm 2.4 përqind shqiptarë në të gjitha institucionet e vendit, ndërsa sot kemi mbi 19 përqind përfaqësim në këto insitutcione, dhe për një vend me burime shumë të kufizuara financiare ky është një hap i madh përpara. Padyshim që nuk mund të them se shqiptarët janë 100% njësoj me vëllezërit e tyre maqedonas të përfaqësuar në këtë vend, por mund të them me plot gojën se janë në një pozicion shumë më të mirë se sa vite më parë apo se sa në dekadën e parë pas pavarësisë, tha zoti Pendarovski.

Madje marrëdhënia me shqiptarët , por dhe trajtimi që duhet ti bëjnë maqedonasit atyre për presidentin e ri të Maqedonisë së veriut është vendimtar për integrimin e vendit në BE dhe NATO.

Pendarovski : Padyshim që duhej të kishim një proces të pastër zgjedhor dhe kjo u arrit, në mënyrë që të kishim një prezantim sa më të mirë në qershor në Bruksel kur të merret vendimi jo vetëm për ne, por edhe për Shqipërinë, sepse kështu na u tha vjet në Sofje, që Shqipërisë dhe Maqedonisë do ti jepet qershorin e 2019 një datë për çeljen e negociatave dhe më besoni që ky është parakushti i fundit. Më besoni mua, ne u bëmë vend kandidat në 2005, pas kësaj ne nuk ecëm përpara për shkak të bllokadës greke me emrin, kjo është diçka tjetër, por ne e morëm statusin e kandidatit vetëm për zbatimin e mirë të marrëveshjes së Ohrit, sepse Bashkimi Europian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës e dinë mirë se Maqedonia duhet të jetë e qetë në aspektin interetnik, duhet të jemi mirë me njëri tjetrin të kemi stabilitet të brendshëm dhe vetëm pastaj pasi ti kemi realizuar këto mund të ecim me integrimin euroatlantik. Ne prej 2001 ecëm mirë përpara me zbatimin e marrëveshjes së Ohrit dhe me marrëdhënien ndëretnike mes shqiptarëve dhe maqedonasve në rradhë të parë dhe edhe më të tjerët padyshim, duke patur rezultate të mira dhe pas 4 vitesh morëm statusin e vendit kandidat në 2005. Sot nëse ne nuk do të jemi mirë në marrëdhënien tonë të brendshme ndëretnike sidomos me shqiptarët, ne nuk do ta marrim dot atë datë për çeljen e negociatave edhe pse mund të kemi bërë zgjedhje me standarte skandinave si këto presidenciale këtë herë. Absolutisht për rrugën tonë në drejtim të integrimit europian është thelbësore një marrëdhënie e mirë ndëretnike sidomos me shqiptaret dhe më pas me të tjerët. Për mua kjo është një vlerë e shtuar e imja që bëra një fushatë ku nuk dola të kërkoj vetëm votën e maqedonasve etnikë,pasi për mua Maqedonia nuk është vetëm e maqedonasve, por Maqedonia është një vend i kujtdo që jeton këtu,dhe jam dakord me ata që thonë se është shumë më e lehtë të jesh politikan në Slloveni ku nuk janë këto probleme pasi homogjeniteti etnik është i qartë dhe në Maqedoni nuk është shumë e lehtë të bëhesh kryeministër,president por as kryetar bashkie pas multietniciteti është vendimtar. Por nëse të duket e vështirë atëhere nuk ke pse garon pasi nuk je gati për këtë punë. Kaq e thjeshtë është kjo, tha zoti Pendarovski.

Ai tregon se cfarë e pret në ditën e parë të punës dhe krahason veten me paraardhësin e tij.

Pendarovski : Imagjinoni ai nuk ishte dakord me emrin e ri kushtetues të vendit. A e imagjinoni dot presidenti i një vendi që nuk i pëlqen emri i vendit? Apo ligji i gjuhëve, por edhe shumë ligje të tjera në dukje më të thjeshtë dhe pa rëndësi si përshembull ligji për mbështetjen sociale për kategoritë në nevojë, nuk e ka nënshkruar, ai nuk nënshkruan asgjë pasi nuk i pëlqen emri i ri kushtetues i vendit. Padyshim që unë që në ditën e parë në zyrë do të nënshkruaj këto ligje pasi nuk është vetëm për ligjin e gjuhëve por janë ligje për të gjithë qytetarët që jetojnë në këtë vend. Puna e presidentit kjo është tua bëjë jetën më të lehtë njerëzve jo ti trajtojë ata në mënyra të ndryshme dhe në kundërshtim me kushtetutën e vendit aktin ligjor më të lartë kudo,dhe nëse nuk e respektoj kushtetutën si president atëhere nuk kam pse bëhem president i vendit, tha zoti Pendarovski.

Ndërkohë tregon pa drojë marrëdheniën e tij me shqiptarët pse ajo është e vecantë që nga fillimi.

Pendarovski : Në 2014 unë isha politikani i parë etnik maqedonas i cili foli për herë të parë shqip në historinë e këtij vendi kur ju drejtova shqiptarëve në gjuhën e tyre nëpërmjet një spoti televiziv. Sepse slogani im në ato zgjedhje ishte….Maqedonia meriton president….tani slogani im ishte “Bashkë përpara” ndërsa tani i mbyllja mitingjet e mia elektorale me fjalët votoni për numrin tre ….tani them faleminderit, tha zoti Pendarovski për RTSH.