A do të ekzistojë grupi Wagner pa shefin mercenar, Prigozhin?
Vdekja e dukshme në një aksident ajror të njeriut që poshtëroi Putinin është si befasi e vogël për shumicën e vëzhguesve rusë.
Por a mund të mbijetojë grupi i tij mercenar pa të?
Pas “marshimit të Yevgeny Prigozhin në Moskë” dy muaj më parë, shefi i CIA-s William Burns parashikoi se presidenti rus Vladimir Putin do të merrte kohën e tij për të marrë hakmarrjen e tij.
“Ajo që po shohim është një kërcim shumë i ndërlikuar,” sugjeroi Burns në Forumin e Sigurisë në Aspen në korrik. “Putini është apostulli i fundit i shpagimit.”
Dhe ndërsa detajet se çfarë ndodhi mbeten të turbullta menjëherë pas vdekjes së raportuar të shefit mercenar në një aksident avioni, ajo që është e qartë është se Wagner – organizata mercenare që ndërtoi Prigozhin në thelb është ndërprerë fillimisht.
Me rolin e spikatur të Wagnerit në operacionet ushtarake të Rusisë në Ukrainë tashmë shumë të kufizuar pas marshimit të tij në Moskë, i cili turpëroi Putinin dhe Kremlinin, dukej qoftë edhe për një moment se Prigozhin po përpiqej të rrëmbejë një pjesë të ndikimit, qw ai kishte fituar nëpërmjet operacionit të tij në Afrikë me urdhër të Kremlinit.
Nuk ishte vetëm Prigozhin që humbi jetën në incident. Me të në fluturim ishte Dmitry Utkin, një nga aleatët e tij më të ngushtë, një tjetër figurë kyçe në Wagner. Një ish-oficer i GRU-së dhe një mercenar që kishte qenë aktiv në Siri duke ruajtur fushat e naftës, ai ishte përfshirë në organizimin e autokolonës Wagner që u përpoq të shkonte me makinë për në Moskë.
Ajo që është e qartë është se Wagner, siç ishte krijuar dikur, nuk është më.
Sipas raporteve të fundit, qindra luftëtarë Wagner që ishin internuar në bazat në Bjellorusi kishin filluar të largoheshin nga ai vend, disa të pakënaqur me nivelet më të ulëta të pagave në atë vend, të tjerë duke u zhvendosur për të punuar në Afrikën perëndimore. Forca atje u ul në numër nga mbi 5,000 me rreth një të katërtën.
Në vetë Rusinë, operacionet e Wagner-it kishin qenë në një ndërprerje gjatë dy muajve të fundit, pasi dukej se Prigozhin dhe aleatët e tij kërkonin një rol të ri nën hijen e pakënaqësisë së Putinit.
Dhe me Wagnerin jashtë Ukraina pasi vendosi luftëtarët e tij si mish për top në betejën për Bakhmutin, ndoshta pyetja më e madhe është nëse ai mund të vazhdojë në ndonjë formë të zbatueshme në shtetet afrikane ku ka qenë aktive.
Edhe pse emrat ishin përmendur në mënyrë spekulative si zëvendësues të mundshëm për Prigozhin, i cili do të kishte miratimin e Kremlinit, nëse ndonjë prej tyre do të jetë në gjendje t’i mbushë këpucët e tij nuk është aspak e sigurt.
Pjesa më e madhe e perandorisë afrikane të Wagner-it, duke kombinuar operacionet e dezinformimit, interesat e turbullta tregtare dhe punën mercenare, u mbështet në lidhjet e paskrupullta që Prigozhin dhe bashkëpunëtorët e tij të ngushtë kishin krijuar gjatë viteve. Kishte sugjerime, për shembull, që Wagner i erdhi në ndihmë juntës ushtarake në Mali, një veprim që kontribuoi në vendimin e Francës për t’i dhënë fund një operacioni ushtarak gati dhjetëvjeçar atje.
Dhe ndërkohë që Kremlini kohët e fundit është duke u ballafaquar më drejtpërdrejt me liderët ushtarakë të vendeve në vetë Sahelin, Prigozhin zhvilloi me këmbëngulje marrëdhënie personale me komandantët e luftës, udhëheqësit e grushtit të shtetit ushtarak dhe politikanë e biznesmenë të korruptuar.
Ndërsa ish-zëvendës-marshalli i ajrit Sean Bell, tani një analist ushtarak, sugjeroi parashikues për Sky news në qershor, pas marshimit të Wagner në Moskë, pa Prigozhin, Wagner nuk është asgjë.
“Nëse grupi Wagner është Yevgeny Prigozhin, atëherë është e vështirë të shihet se si do të mbijetojë. Është fundi i tij siç e njohim ne.”