Gjergj Luca me At Xhovanin dhe At Arsenin, dy priftërinj ortodoksë arbëreshë nga Kalabria, mysafirë në Fish City

Nga vizitorët e shumtë që e shkelin me admirim dhe kuriozitet Fish City-n, këtë kompleks unik në Labinot-Fushë të Elbasanit, që në një kohë rekord është shndërruar në një ndër atraksionet turistike më të vizituara në vend, Gjergj Luca ka mirëpritur dy mysafirë të veçantë: At Xhovanin dhe At Arsenin, priftërinj ortodoksë nga komuniteti arbëresh i Kalabrisë.

“Në mbrëmje takova dy burra të rrallë, dy arbëreshë ortodoksë të Kalabrisë që me fanatizëm e përkushtim mbrojnë gjuhën, fenë dhe zakonet, ashtu si 550 vjet më parë, kur të parët e tyre emigruan në Itali për t’i shpëtuar pushtimit osman. Dy priftërinj që dinë të flasin me Zotin, me njerëzit, me mua dhe me Syçin…”, shkruan Luca në postimin e tij, të shoqëruar me një video ku pasqyrohet bashkëbisedimi i ngrohtë me këta dy klerikë të ardhur nga përtej Adriatikut.

Bashkë me ta, në një çast të rrallë bashkimi shpirtëror dhe kulturor, ai këndon këngën emblemë të arbëreshëve “Moj e bukura Moré”, e cila i ka mbijetuar shekujve si një melodi malli dhe përkatësie. Dy priftërinjtë kishin sjellë me vete jo vetëm rrobat e liturgjisë, por edhe shpirtin e një gjuhe të lashtë, të folur ende me krenari në atë copëz shqiptarie që rron në Kalabri — në vendbanimet që mbajnë gjallë kujtesën dhe gjakun e Arbërisë.

Ata janë dëshmia e gjallë e një trashëgimie të pathyeshme, që ndonëse e mërguar, nuk u shkëput kurrë nga rrënjët. Janë zëri i një historie që flet ende shqip, këndon shqip dhe lutet shqip, edhe pse më shumë se pesë shekuj i ndajnë nga toka amë. Në këtë takim, Fish City nuk ishte më thjesht një qendër turistike, por një urë ku u takuan shpirtrat e një kombi — të atyre që mbetën, dhe të atyre që u larguan, por nuk harruan kurrë.
Ata sollën nga Kalabria dëshminë e qëndresës së historisë, traditave, kulturës, por në veçanti gjuhës, të cilën e ruajtën dhe e trashëguan. Në këtë takim të përzemërt, ata apeluan të gjithë shqiptarët që jetojnë e punojnë larg atdheut, t’i mbajnë lidhjet e tyre me tokën ëmë duke u lënë fëmijëve si testament jo vetëm kujtimet dhe traditat, por në veçanti gjuhën.

AV