Europa, një ëndërr që po fundoset

Bashkimi Europian ishte një ëndërr fisnike, por siç ndodh me shumicën e ëndrrave, realiteti përfundimisht vendos për to. Kjo nuk është thjesht të jetë e mundur për të ruajtur unitetin ekonomik dhe një politike të vetme monetare në mesin e një koleksioni shtetesh, secila prej të cilave përcakton politikat e veta fiskale. Kriza e borxheve në Europë ishte shenja e parë se diçka ishte e strukturuar gabim. Gjermania ka kaluar vite duke dhënë hua për vendet më të varfra të eurozonës në mënyrë që ata mund të blejnë mallra gjermane. Vende të tjera eksportuese në kuadër të BE-së bënë të njëjtën gjë. Ajo bëri që borxhet qeveritare të vendeve si Greqia, Italia, Spanja, Portugalia dhe Irlanda, ti rëndojnë asaj. Tani, shtoni tensionet politike që rrjedhin nga kriza e emigrantëve dhe rrezikun e Brexit, dhe rënia e Europës bëhet gjithnjë e më reale. 

Këtu keni pesë rreziqet më të mëdha të brendshme në të cilin Bashkimi Europian përballet tani. Se si ajo po trajton ata që po thyejnë të gjithë bashkimin dhe ndoshta ekonominë globale.

Kriza bankare në Itali – Italia ndoshta duhet të jetë me dhimbje koke. Sistemi i saj bankar tashmë është thyer, kreditë me probleme shtohen dita-ditës. Kreditë me probleme përbëjnë gati 20% të aktiveve të sistemit bankar Italian. Disa banka jugore  mbajë rreth 40% të kredive me probleme. (Në të kundërt, ju duhet të jetë mirënjohës që kreditë me probleme të bankave amerikane janë deri në një disi të menaxhueshme 1% pothuajse. Niveli i Italisë është pothuajse gjashtë herë më i madh, dhe nuk ka një krizë ekonomike. Një kolaps i sistemit bankar italian është një rrezik sistematik për të gjithë Europën. Italia është një nga ekonominë e tetë më të madha në botë, vetëm pak më e vogël se sa India. Ndikimi i saj ekonomik në Europë dhe kështu në ekonominë globale është kritike.

Mungesa e kontrollit në Greqi– Krahasuar me Italinë, Greqia duket mjaft e dëgjueshme. Greqia mbetet e rëndësishme për një arsye tjetër, pse. Ajo është porta kryesore përmes së cilës iknin, sirianët dhe të tjerët që përpiqen për të hyrë në Europë. Shtetet e pasura kanë nevojë për bashkëpunim të Greqisë për të mbajtur rrjedhjen e refugjatëve të menaxhueshëm. Greqia është një terren zero për dy sfidat më të mëdha që mundojnë Europën në vitet e fundit: kriza e borxheve dhe këmbënguljen e Gjermanisë në masat shtrënguese si e vetmja kurë dhe reagimi ndaj valës së migrimit të njeriut nga vendet e shkatërruara nga lufta dhe të varfëria. Kriza e emigrantëve është tashmë një katastrofë humanitare dhe situata është duke u përkeqësuar. Bashkimi Europian, megjithatë është i gjithi i paralizuar.

Fundi i lëvizjes Shenge – Sulmet terroriste në Paris në nëntor rezultuan në ri-mbylljen e kufijve. Sulmet bindën edhe më shumë Europianën se myslimanët që po emigrojnë janë një kërcënim i sigurisë. Një mirëpritje fillestare tashmë e shndërruar në frikë. Një nga udhëheqësit kryesorë në Europë, Angelina Merkel e Gjermanisë, e gjen veten nën presion të madh politik për shkak të një reagimi të  ashpër anti-emigrant nga populli. Kjo sjell rrezikun e katërt.

Turqia si anëtare e BE-së – E dëshpëruar për çdo zgjidhje, BE-ja është seriozisht e kënaqur me një marrëveshje për të pranuar Turqinë si një anëtare në këmbim që Turqia të mbajnë shumicën e refugjatëve brenda kufijve të saj. Turqia në rrugën për anëtarësim në BE është problematike po aq sa Qipro, një ishull i vogël por një shtet po aq i fuqishme për në  BE-së, që teknikisht ka të njëjta vota dhe veto potenciale siç Gjermania dhe Franca kanë. Qiproja mund të vërë veton në marrëveshjen e refugjatëve që pjesa tjetër e Europës që kaq aq nevojë për të bërë me Turqinë. Zgjidhja, në këtë pikë, ka qenë për anëtarët e mëdha dhe ekonomikisht të fuqishme të BE-së eurozona thjesht ka qenë e detyruar për vullnetin shteteve më të vogla, për zgjidhjen e sfidave afatshkurtra në kurriz të unitetit afatgjatë. Qipro ka një veton e mbështetur nga BE për fillimin e negociatave për anëtarësim mbi fusha të shumta të politikave të reja, sepse Turqia nuk njeh pasaportat e veta, ose të lejimin e anijeve dhe avionët nga Qipro në portet dhe aeroportet e saja. Qiproja ka shqetësime të ligjshme këtu, por zgjidhja e BE-së është thjesht të injorojë këto shqetësime dhe të ec përpara në fronte të tjera.

Brexit – Dhe sigurisht, një tjetër rrezik që i kanoset Mbretërisë së Bashkuar e cila do të mbajë një referendum këtë verë që mund të çojë jashtë BE-së. Një anëtar që lë BE-në do të përbënte një precedent të rrezikshëm. Për vite më pas, do të kishte pasoja të mëdha për të tregtisë botërore dhe të monedhës vendase.

Burimi: Business Insider/Përshtati:Redjon Shtylla