“New York Times”: Games of Throne në Detin Mesdhe, ja pse situata mund të agravojë në katastrofë

Gazeta e njohur ndërkombëtare “New York Times” i ka kushtuar një artikull përplasjes mes Greqisë dhe Turqisë në Mesdhe.

Në artikull thuhet se sikur të mos mjaftonin shumë probleme në botë, Turqia e Greqia kanë nisur një konflikt në Detin Mesdhe. Po ashtu, theksohet se në këtë përleshje mes dy vendeve, vetëm Gjermania mund ta ketë fuqinë që të bashkojë pikëpamjet e kundërta mes Athinës dhe Ankarasë.

“Në thelb të krizës, si në shumë grindje të tjera të rrezikshme në të gjithë globin, është energjia – posaçërisht depozitat e pasura të gazit të zbuluara gjatë dekadës së kaluar nën Mesdheun lindor.

Greqia pretendon se ishujt e saj të shumtë në atë rajon i japin asaj të drejta të vetme shpimi në ujërat përreth tyre, një qëndrim i mbështetur gjerësisht nga e drejta ndërkombëtare. Por Turqia, duke u ndjerë e mbyllur, thotë ndryshe dhe ajo ka dërguar anije, të shoqëruara nga anije luftarake, për të kërkuar gaz në Qipro.

Grindjet midis Greqisë dhe Turqisë nuk janë aspak të reja. Ajo që e komplikon këtë është se rezervat e gazit po shikohen nga shumë vende të tjera. Në parim, rezervat e mëdha duhet t’i bashkojnë ato vende për të kapur dhe ndarë pasuritë në brigjet e tyre. Në fakt, shumica e vendeve – përfshirë Greqinë, Qipron, Izraelin, Egjiptin, Italinë, Jordaninë dhe madje edhe Palestinës – e kanë bërë këtë gjë.

Turqia, megjithatë, e ka gjetur veten të përjashtuar, pjesërisht për shkak të pretendimeve territoriale të Greqisë, dhe pjesërisht sepse presidenti autoritar i Turqisë, Rexhep Tajip Erdogan, ka antagonizuar shumë nga aleatët dhe miqtë e tij me sjelljen e tij agresive në Siri, Libi dhe në shtëpi. Ndërlikimi i mëtejshëm i çështjeve është se Turqia është anëtare e NATO-s por jo e Bashkimit Evropian; Qiproja është anëtare e Bashkimit Evropian por jo e NATO-s; dhe Greqia është anëtare e të dyve, duke krijuar besnikëri të mbivendosura dhe konfliktuale. Pastaj ekziston fakti që Qipro është i ndarë në një jug grek dhe një veri turk, edhe pse askush përveç Turqisë nuk e njeh pjesën turke si një shtet të veçantë”, thuhet në shkrim.

Një përpjekje nga Gjermania për të zgjidhur këtë nyjë Gordiane u themelua kur Greqia njoftoi një marrëveshje energjie me Egjiptin që në mënyrë efektive pretendonte të drejtat në një zonë të gjerë të detit, gjë që bëri në përgjigje të një marrëveshjeje të ngjashme midis Turqisë dhe Libisë. Turqia shpejt filloi të eksploronte përsëri, operacionet e saj të monitoruara nga një fregatë detare greke.

Më 12 gusht, luftanija greke arriti të përplaset me një anije luftarake turke, dhe gjërat shpejt u nxehën. Franca, tashmë e zemëruar me Turqinë për mbështetjen e saj për fraksionin në Libi që Franca nuk e mbështet, dërgoi disa avionë luftarakë dhe anije luftarake dhe aktualisht po mban stërvitje ushtarake me Greqinë, Qipron dhe Italinë për të parandaluar kërkimet e mëtejshme nga Turqia . Greqia njoftoi një shtrirje demonstrative të ujërave të saj territoriale në brigjet e saj perëndimore në 12 milje, e në të vërtetë paralajmëronte Turqinë se mund të bënte të njëjtën gjë në Detin Egje në anën e saj lindore, një veprim që Turqia nuk do ta tolerojë.