Pas zjarrit vdekjeprurës në Hong Kong, një pritje e pafund për qindra të zhdukur

“Qëndro e fortë.”

Këto ishin fjalët e fundit që z. Chung i tha gruas së tij pasi një zjarr masiv shpërtheu në kompleksin e tyre të lartë të banesave sociale në distriktin Tai Po të Hong Kongut.

Ishte rreth orës 15:00 me orën lokale (07:00 GMT) të mërkurën, kur ai mori telefonatën e saj të panikut. Ajo i tha se nuk mund të dilte nga banesa e tyre bashkë me macen.

Ai nxitoi në shtëpi nga puna për të gjetur ndërtesën 31-katëshe në flakë, me tym të zi që dilte prej saj. Zjarrfikësve në territorin kinez iu deshën gati 24 orë për të vënë nën kontroll zjarrin që përfshiu shtatë blloqe kullash, përfshirë të tyren, duke shkaktuar të paktën 83 viktima deri më tani.

Gati 300 persona janë ende të pagjetur – gruaja e z. Chung është mes shumë të zhdukurve.

BBC foli me disa banorë që nuk ishin në shtëpi ose arritën të shpëtonin në kohë. Disa, si z. Chung, kanë pritur jashtë ndërtesave të djegura, duke shpresuar kundër çdo shprese. Të gjithë i thanë BBC-së se nuk pati asnjë alarm që t’i paralajmëronte për rrezikun.

Z. Chung, 45 vjeç, dhe vëllai i tij, e kaluan natën e së mërkurës në rrugë duke i pyetur zjarrfikësit dhjetëra herë për të reja – por ata nuk mund t’u jepnin asnjë informacion.

Gjatë gjithë kohës, tha ai, ai dhe gruaja e tij vazhduan të telefononin njëri-tjetrin, të ankthshëm dhe të frikësuar. Ajo i tha se ishte gati t’i binte të fikët ndërsa tymi bëhej gjithnjë e më i dendur.

“Me siguri i ka rënë të fikët,” tha z. Chung për BBC Chinese të enjten, me sytë e skuqur nga lotët. “Nuk guxoj ta telefonoj më.”

Duke pasur parasysh se kishin kaluar orë që kur kishin folur, ai ishte përgatitur për më të keqen. “Ajo ndërroi jetë me macen tonë, të cilën e donte shumë,” tha ai, duke shpërthyer në lot. Gruaja e tij ishte e vetmja në familje që nuk shkoi në punë apo në shkollë të mërkurën.

Familja Chung ishte transferuar një dekadë më parë në Wang Cheong House – blloku i parë nga shtatë kullat në Tai Po që u përfshi nga flakët. Kur filloi zjarri, thotë z. Chung, tymi në katin e 23-të, ku ata jetonin, u bë aq i dendur brenda vetëm 10 minutave, saqë gruaja e tij nuk mundi të gjente rrugën e daljes.

Shkaku i zjarrit është ende i paqartë, por autoritetet besojnë se rinovimet që përdorën materiale të ndezshme dhe skela ndihmuan në përhapjen e asaj që tani është bërë zjarri më vdekjeprurës në Hong Kong në gjashtë dekada.

Ai përfshiu shtatë nga tetë ndërtesat – që përbëhen nga 1,800 njësi banimi – në Wang Fuk Court, një kompleks banesash me subvencion i ndërtuar në vitin 1983.

Sipas regjistrimit të vitit 2021, gati 40% e banorëve të Wang Fuk Court janë të moshës 65 vjeç ose më shumë. Kjo është pjesërisht arsyeja pse frika është se kaq shumë banorë mbetën të bllokuar – sepse janë më të moshuar dhe me më pak gjasa për të dalë shpejt.

Znj. Fung, 40 vjeçe, ende nuk ka arritur ta gjejë nënën e saj. Ajo dhe prindërit e saj ishin transferuar në kompleks vetëm vitin e kaluar. Babai dhe ajo ishin në punë kur filloi zjarri. Znj. Fung mori një telefonatë nga fqinja e saj, e cila i tha se po fshihej me nënën e saj brenda një tualeti. Por ato humbën kontaktin në mesnatë të së mërkurës.

Pavarësisht kësaj, ajo po mbahet pas shpresës: “Do të mendojmë për hapat tanë të ardhshëm pasi të dalë nëna ime.”

Shkatërrimi ka nxjerrë në pah rinovimet e shtrenjta dhe të diskutueshme në Wang Fuk Court, të cilat kushtuan rreth 330 milionë dollarë Hong Kongu (42.2 milionë dollarë amerikanë), ku çdo familje duhej të paguante midis 160,000 dhe 180,000 dollarësh Hong Kongu. Autoritetet tani kanë arrestuar tre drejtues të firmës së ndërtimit, duke përmendur “neglizhencë të rëndë”.

Gjyshja Chan, një banore e vjetër, thotë se kishte pasur frikë që kur filloi rinovimi vitin e kaluar. 72-vjeçarja ishte e vetme në shtëpi kur filloi zjarri, por e mori vesh vetëm kur e bija, e cila po udhëtonte në Korenë e Jugut, e telefonoi. Ajo thotë se shpëtoi gjallë sepse e bija i tha të largohej.

E njëjta gjë ndodhi edhe me gjyshen Wu, 82 vjeçe. Kur shpërtheu zjarri, ajo po luante mahjong me fqinjet e saj. Ato nuk u paralajmëruan nga një alarm, por nga bashkëshortët e tyre që i telefonuan. Kur zjarri arriti në ndërtesën e tyre, gratë menjëherë morën ashensorin dhe dolën jashtë.

Edhe pse ishte e sigurt, ajo qëndroi jashtë gjatë natës. “Kam jetuar në këtë banesë për 42 vjet,” thotë ajo. “Duhet të ulem këtu dhe të shoh se si shkon kjo. Zemra ime do të jetë e qetë vetëm pasi zjarri të shuhet.”

Kur kjo të ndodhë, një betejë e re fillon për shumë banorë që kanë investuar kursimet e një jete për të blerë këto shtëpi. Kyle Ho, 32 vjeç, ishte transferuar në kompleks me prindërit e tij në pension tre vjet më parë dhe kishin marrë një hipotekë. Tani, ata nuk e dinë se çfarë vjen më pas.

Qeveria e Hong Kongut ka njoftuar një ndihmë financiare prej 10,000 dollarësh Hong Kongu për familjet e zhvendosura dhe një fond asistence prej 300 milionë dollarësh. “Skenari më i keq është që kemi humbur banesën tonë,” thotë z. Ho. “Por gjëja më e rëndësishme është se të gjithë jemi të sigurt. Jemi më me fat se shumë familje të tjera.”

Për ata si z. Chung, pritja vazhdon ndërsa autoritetet këmbëngulin se nuk e kanë përjashtuar mundësinë e shpëtimit të njerëzve. “Nuk jemi dorëzuar,” thanë ata më herët të enjten. Edhe z. Chung është i vendosur ta gjejë gruan e tij. “Dua ta shpëtoj – qoftë e gjallë apo jo.”