Pesë të vërtetat e Terrorizmit!

Ekstremistët xhihadistë të sotëm janë një fenomen i nderuar politik dhe i mbështjellë me veshje fetare

Nga: Joseph S. Nye

Politika amerikane është e kapur nga terroristët. Që në dhjetor të 2015, sondazhet tregojnë se një në gjashtë amerikanë, rreth 16% e popullsisë, tashmë e kanë identifikuar terrorizmin si problemin më të rëndësishëm kombëtar, ndryshe nga 3% në muajin e kaluar, që nuk e shohin problem kombëtar. Kjo është përqindja më e lartë e amerikanëve në lidhje me kanalizimin e çështjes të terrorizmit për më shumë se një dekadë, edhe pse është ende më e ulët se 46% e matur në 11 shtatorit 2001 pas sulmeve terroriste.

Efekti i këtij ndryshimi në opinionin publik ka qenë veçanërisht i fortë nisur nga qëndrimi i kandidatit Republikan për postin e Presidencial. Kjo sigurisht e ka rritur kandidaturën e Donald Trump, se retorika anti-myslimane e të cilit ka qenë veçanërisht e vështirë për tu menaxhuar (nëse nuk ndez). Disa politikanë kanë filluar thirrjet për betejën kundër terrorizmit, kjo e përkufizuar si një  “Luftë e III Botërore.” Terrorizmi nuk është vetëm një problem për Shtetet e Bashkuara, si sulmi në San Bernardino, në dhjetor por dhe sulmet në Paris, sulmi në Stamboll, e më gjerë, janë një problem jo vetëm kombëtar por dhe global. Por për refugjatët, për fëmijët që po mbyten në detin e hapur, jeta për ta paska qenë një luftë me ujin, një jetë e mbushur me dhimbje dhe surpriza të pakëndshme. Por në fakt çfarë është terrorizmi, pse e gjitha bota po vuan nga ata, pse ata po e shkatërrojnë e po sulmojnë. Çfarë është terrorizimi?

Terrorizmi është si një formë e teatrit. Terroristët janë më të interesuar në kapjen e vëmendjen dhe duke e vënë çështjen e tyre në krye të rendit të ditës  në numrin e vdekjeve që shkaktojnë në vetvete. Shteti Islamik (ISIS) i kushton vëmendje të kujdesshme kësaj pjese. Të prerat e kokave në mënyrë barbare që janë transmetuar dhe të shpërndara nëpërmjet rrjeteve sociale janë të dizajnuara për të shokuar dhe për të përçuar zemërim, dhe në këtë mënyrë ata kapin vëmendjen. Duke ekzagjeruar efektin e tyre dhe duke e bërë çdo veprim terrorist një histori që të çon, në lojën që ata po bëjnë e që i kanë kukullat në duart e tyre dhe ne shikojmë shfaqjen.

Terrorizmi nuk është kërcënimi më i madh me të cilin po përballet sot njerëz dhe vendet e përparuara. Terrorizmi vret shumë më pak njerëz se sa aksidente automobilistike apo cigarja. Në të vërtetë, terrorizmi nuk është edhe një kërcënim i madh ose dhe i vogël, për këtë çështje. Njëra është gjasa për t’u goditur nga rrufeja sesa të vritesh nga një terrorist.

Ekspertët vlerësojnë se rreziku vjetor i një amerikani për të qenë i vrarë nga një terrorist është një në 3.5 milion. Amerikanët kanë më shumë gjasa për të ndërruar jetë në një aksident që përfshin një vaskë (një në 950,000), një aplikim në shtëpi (një në 1,5 milionë), një dre (një në dy milionë), ose në një aeroplani komercial (një në 2.9 milion). Gjashtë mijë amerikanë vdesin çdo vit kur shkruan mesazhe në telefon ose duke folur në telefon kur je në timon. Kjo është disa qindra herë më shumë se të vdesësh nga terrorizmi. Terrorizmi radikal islamik vret më pak amerikanë se sulmet e pakënaqur në vendin e punës dhe shkollës rekreative. Terrorizmi nuk është Lufta e III Botërore.

Terrorizmi Global nuk është i ri. Ajo shpesh merr një gjeneratë për një valë të terrorizmit për të djegur jashtë. Në fillim të shekullit të njëzetë, lëvizja anarkiste vrau një numër të krerëve të shteteve për të disa ideale utopike. Në vitet 1960 dhe 1970, “e majtë e re ” Red Brigadat dhe Ushtria e Kuqe Fraksioni rrëmbyer avionë përtej kufijve kombëtarë, të rrëmbyer e që vriten nga biznesi dhe udhëheqësit politikë (si dhe qytetarët e thjeshtë).

Ekstremistët xhihadistë të sotëm janë një fenomen i nderuar politik i mbështjellë me veshje fetare. Shumë prej udhëheqësve nuk janë fundamentalistë tradicional, por njerëzit me identitet të cilëve janë çrrënjosur nga globalizimi dhe të cilët janë në kërkim për të thënë në komunitetin imagjinuar të kalifatit të pastrën e islamit. Të mposhtur ata do të kërkojë kohë dhe përpjekje, por natyra provinciale e ISIS kufizon gamën e apelit të saj. Me sulmet e saj sekrete, ajo nuk mund edhe të apelojë për të gjithë myslimanët, shumë më pak tek hindutë, te krishterët, dhe tek të tjerët. ISIS në fund do të jetë i mundur, ashtu si terroristë e tjera që tradicionalisht ishin.

Terrorizmi është si Jiu Xhicu. Aktori më i vogël që përdor fuqinë e aktorit më të mëdh për të mposhtur atë. Asnjë organizatë terroriste nuk është aq e fuqishme sa shteti, dhe disa lëvizje terroriste kanë pasur sukses në rrëzimin e një të tille. Por në qoftë se ata mundin zemërim dhe ta pengojnë qytetarët e shtetit në marrjen e masave të vetë-mundur, ata mund të shpresojnë për të triumfuar. Al-Kaida arriti joshjen e SHBA-së në Afganistan në vitin 2001. ISIS ka lindur në rrënojat e pushtimit të mëvonshëm të udhëhequr nga SHBA-ja në Irak.

Fuqia e zgjuar është e nevojshme për të mposhtur terrorizmin. Fuqia e zgjuar është aftësia për të kombinuar fuqinë e vështirë ushtarake dhe policore dhe fuqinë e butë të tërheqjes dhe bindjes. Fuqia e vështirë është e nevojshme për të vrarë ose për të kapur terroristët kokëfortë, disa prej të cilëve janë të hapur për tërheqje apo bindje. Në të njëjtën kohë, fuqia e butë është e nevojshme për të çuar ata në periferi të cilin vdesin e që janë duke u përpjekur për të rekrutuar. Kjo është arsyeja pse vëmendja për një tregim dhe se si veprimet amerikane luajnë me mediat sociale është po aq e rëndësishme dhe e nevojshme sa sulmet ajrore. Retorika antagoniste që tjetërson myslimanët dhe dobëson dëshirën e tyre për të siguruar zbulimin e rëndësishëm që na rrezikon. Kjo është arsyeja pse qëndrimet anti-myslimane e disa prej kandidatëve aktualë për president janë kaq produktive. Terrorizmi është një çështje serioze, dhe kjo meriton të jetë një prioritet i lartë i inteligjencës tonë, policinë, ushtrisë, dhe agjencitë diplomatike. Ky është një komponent i rëndësishëm i politikës së jashtme. Dhe kjo është e rëndësishme për të mbajtur armë të shkatërrimit në masë nga duart e terroristëve. Por ne nuk duhet të biem në kurthin e terroristëve. Le ti lejomë veprimet e bandave të luajë në një teatër të zbrazët. Në qoftë se ne i lëmë ta marrin përsipër në fazën kryesore të diskursit tonë publik, ne do të dëmtojnë cilësinë e jetës sonë qytetare dhe do të shtrembërojnë prioritetet tona. Forca jonë do të ketë qenë përdorur kundër nesh.

Burimi: Project Syndicate. Përshtati: Redjon Shtylla