5 gjërat që duhet të dini për ISIS

Nga Giampaolo Rossi*

Foreign Fighters, luftëtarët e huaj islamikë të impenjuar në Siri, Irak dhe Libi konsiderohen sot si një nga kërcënimet më të mëdha për sigurinë e Perëndimit për dy arsye:

a)- Mundësia që shumë prej tyre mund të kthehen në vendet e origjinës (veçanërisht në Europë), si një kërcënim terrorist.

b)- faktori i rrezikut të zgjerimit të konfliktit (e lidhur me luftëtarët që nuk veprojnë me lidhje territori).

Ja pesë gjëra që duhet të dini për ta, për të kuptuar rrezikun.

1)- Sa janë në të vërtetë?

Shifrat e luftëtarëve të huaj të përfshirë në Siri janë kontroverse, sepse nuk ka të dhënë zyrtare dhe shërbimet e inteligjencës e kanë të vështirë për të pasur informacione të sakta.

The International Centre for the Study of Radicalisation (ICSR), analizon fenomenin prej vitesh përmes një baze të dhënash të ndërlikuar nga burime si të drejtëpërdrejta (analiza të mediave sociale dhe siteve xhihadiste), por dhe në mënyrë indirekte (1500 burime nga mediet ndërkombëtare).

Raporti i fundit i nxjerrë në janar, vlerëson se numri i luftëtarëve të huaj në Siri është 20 mijë, duke nisur që nga viti 2011, 4 mijë prej të cilëve janë europianë. Në këtë raport përfshihen edhe ata që kanë vdekur apo që janë kthyer në vendet e tyre të origjinës.

Shifra është rritur pothuajse dy herë brenda dy viteve të fundit: në raportin e prillit të vitit 2011, thuhet se kishte 11 mijë luftëtarë të huaj, një mijë prej të cilëve europianë.

Edhe në teatrin e luftës afgane numri i luftëtarëve të huaj ishte pothuajse 20 mijë, por në një periudhë kohore nga 1979 (pushtimi rus), deri në vitin 2001 (pushtimi perëndimor).

Pra, konflikti në Siri, është mobilizimi më i madh i luftëtarëve të huaj islamikë të paktën që nga viti 1945.

2)- Nga vijnë?

Në total janë 50 vende të përfshira në këtë fenomen, por 10% e luftëtarëve islamikë (2000), vijnë vetëm nga Arabia Saudite.

Pjesa më e madhe vijnë nga Lindja e Mesme (11 000), ndërsa 3 mijë të tjerë nga vendet e ish-Bashkimit Sovjetik (me Rusinë e Uzbekistanin në krye).

Nga Europa, Franca është vendi që ka më shumë luftëtarë islamikë (1200), një shifër shumë më e lartë nga ajo e parashikuar nga autoritetet franceze në shtator.

Pastaj vijnë Britania dhe Gjermania me nga 600 luftëtarë secili.

Duhe thënë se, në raport me popullsinë rezidente, vendi me numrin më të lartë të xhihadistëve aktivë është Belgjika: 440 (40 për një milion banorë).

E ndjekin Danimarka dhe Suedia: të trija vende që janë të hapura për emigracionin dhe integrimin e tyre.

3)- Me kë luftojnë?

Të dhënat, që kanë të bëjnë vetëm me ata që luftojnë në Siri, tregojnë se 55% e luftëtarëve të huaj luftojnë për ISIS, 14% me Jabhat al-Nusra (organizatë terroriste e lidhur me Al Qaeda).

Vetëm dy përqind luftojnë për Free Syrian Army dhe grupet e tjera rebele pro-perëndimore.

Kjo tregon gabimin strategjik të SHBA-ve, që ka trajnuar dhe armatosur luftëtarë të huaj në Siri (me objektivin për të rrëzuar regjimin e Asad), duke menduar pastaj se mund t’i kontrollonte nga brenda me formacione të moderuara.

4)- Janë një fenomen i ri?

Lufëtarët e huaj islamikë nuk janë një fenomen i ri. Ne i pamë ata masivisht në Afganistan gjatë pushtimit sovjetik, me përjashtimin se të gjithë ishin nga Lindja e Mesme.

Edhe në Bosnje (1992) dhe Çeçeni (1996 e 1996), vetëm se atëhere numri ishte i reduktuar.

Luftëtarët e huaj kanë vepruar edhe në Somali e Mali.

Pas pushtimit perëndimor në Afganistan (2001) dhe veçanërisht në Irak, ka filluar të monitorohet fenomeni i xhihadistëve europianë.

Duhet theksuar se ato në Afganistan, Bosnje dhe Çeçeni ishin konsideruar luftë mbrojtëse (mbrojtje e vëllezërve myslimanë), ato në Irak dhe Siri janë (edhe në propagandën e shumë predikuesve) luftëra që kanë për qëllim formimin e Shtetit Islamik (në formën e Emirateve ose Kalifatit), gjë që  ka dhënë më shumë motivim për rekrutimin dhe pranimin e shumë më shumë vullnetarëve.

5)- Çfarë rreziku përfaqësojnë?

Në shumicë e rasteve, luftëtarët e huaj nuk janë trupa elite.

Rekrutuar kryesisht për arsye ideologjike dhe / ose fetare, ata marrin trajnim të kufizuar për të luftuar në një zonë lufte; teknikat bazë të angazhimit, teknikat e luftimit trup më trup dhe aftësitë për të përdorur armë të kalibrit të ulët 9pushkë, bomba dore dhe pistoleta).

Shumë pak prej këtyre xhihadistëve kanë formimin e duhur të avancuara për të kryer një sulm terrorist në një mjedis armiqësor.

Rreziku më i madh nuk është për sulme terroriste spektakolare si ato të 11 Shtatorit në SHBA, por për sulme më tradicionale përmes “qelizave të fjetura” dhe për sulme spontane dhe të paparashikuara (si ato të Charlie Hebdo).

*Il Giornale

Përshtati në shqip b.l – TemA