Grekët: A po shkon Edi Rama pas Erdogan e Putin te klubi “180-gradë”?
Autoritetet shqiptare kohët e fundit lëshuan një demarsh të fortë thirrjesh, ndaj Athinës që të rishikojë planet e saj për eksplorimin e energjisë në detin Jon, me arsyetimin se kjo ishte ndërhyrje në ujërat territoriale shqiptare. Kërkesa shkoi edhe më tej, duke i kërkuar qeverisë greke të dorëzohet për të kryer sondazhe në Epirin e Greqisë Veriperëndimore (grekët kanë pretendime për një pjesë të jugut të Shqipërisë). Këto pretendime provokative duket se kanë ardhur nga askund. Duke e ngritur si një çështje të vërtetë, Kryeministri shqiptar Edi Rama kishte dhënë gjithnjë e më shumë shenja të provokimit gjatë dy viteve të fundit, sidomos nga prania e madhe e minoriteteve shqiptare në Ballkan. Vetëm një muaj më parë, ai deklaroi se në qoftë se dyert e BE-së vazhdojnë të mbeten të mbyllura në Kosovë, pastaj “të dyja vendet do të jenë të detyruara të bashkohen në një mënyrë klasike,” – duke shkaktuar shumë zhurmë në BE, e cila i shpalli këto komente, si provokime të papranueshme.
Çfarë ka ndodhur me të karizmatikun e vjetër, Edin miqësor?
Jo shumë kohë më parë, ishte një kohë që kur ngjitja e Putinit në pushtet solli edhe një ndjenjë optimizmi në Perëndim. Të rinjtë e Vladimir Vladimirovich janë parë si një zë inovativ i freskët, zë inovativ që mund të ishte një lojë Ndryshimesh për Rusinë dhe marrëdhëniet e saj me BE-në, dhe me SHBA-në. Për fat të keq, historia nuk duhet të presë gjatë për të zbuluar ngjyrat e vërtetë të Putinit, dhe të na kujtojnë këmbënguljen tragjike të gjeopolitikës në të gjithë lavdinë e saj.
E njëjta trajektore u ndoq gjithashtu nga presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan. Karizmatik, atëherë 40-vjeçar, Tayyip filloi karrierën e tij mbresëlënëse politike si kryetar i bashkisë së Stambollit në vitin 1994 dhe kishte një rekord shembullor si drejtues i saj, pavarësisht nga shqetësimet fillestare për vendosjen e ligjit islamik. Erdogan përfundoi në burg për “nxitje të dhunës dhe urrejtjes fetare apo racore”, pasi recitoi një poemë nacionaliste islamike, e cila i kushtoi atij më pas vendin e kryetarit të bashkisë. Megjithatë, burgu e ngjiti atë në Ministerialin e Kryeministrit dhe zyrave presidenciale vetëm disa vjet më vonë, duke i dhënë atij në thelb të bëhet despot i Turqisë.
Gjatë disa viteve të fundit, Erdogan u transformua nga premtues, lider i dashur nga Perëndimi, në një nacionalist, monark megaloman që nxiti krizën pas krizës me fqinjët e tij. Doktrina “zero probleme me fqinjët” shpejt avulloi me përkeqësim të paparë në marrëdhëniet me Izraelin, provokimet e vazhdueshme në Detin Egje dhe në Qipro, si dhe mungesa e hapur e bashkëpunimit me SHBA-në, në shumë raste me rëndësi strategjike. Erdogan mori kthesën 180 gradë, drejt islamizmit dhe mentalitetit nacionalist Mesjetar, dhe kjo erdhi si një goditje për aleatët e tij perëndimor si dhe në një pjesë të madhe të popullsisë turke, e cila ka qenë e ndarë në dy qëndrime.
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama duket se është në pritje për t'u bashkuar me klubin “180-gradësh”. Shenjat e para të strumbullarit të tij monumentale të nacionalizmit filluan të shfaqen vërejtjet e tij individuale dhe delikate rreth Shqipërisë së Madhe, gjatë dy viteve të fundit.
Rama u bë i famshëm si kryebashkiak i Tiranës në vitin 2000, për idetë e tij të reja që kishin të bënin me korrupsionin dhe krimin. Lyerja e fasadave me bojë në Tiranë ishte një lëvizje që i dha Edi Ramës famë në Perëndim. Harvardi, udhëheqësit të shumtë, institucione ndërkombëtare, dhe shumë prej nesh, ranë në dashuri me piktorin karizmatik, i kthyer në politikan.
Fjalimet e tij politike ishin plot me ide të freskëta për trajtimin e problemeve të vjetra, diçka mjaft e nevojshme për Shqipërinë e varfër dhe për konfliktet e ngarkuara me Ballkanin. Duke tronditur shumë prej nesh, vërejtjet e tij, të cilat janë në rritje të frekuencave për rolin e Shqipërisë në rajon kanë zgjuar papritmas fantazmat e vjetra. Mbetjet ideologjike të Shqipërisë së Madhe përfshijnë pjesë edhe të Greqisë, dhe janë të vendosura prej kohësh. Rama ndaj aspiratave të tilla nacionaliste, të cilat tani duket se kanë qenë të nxitura për një kohë të gjatë, nuk po ndalet. Provokimet e tij të fundit me eksplorimin e ligjshëm të Greqisë ndaj hidrokarbureve janë vetëm një pjesë e kthesës tek “180-gradët”, e cila ende nuk ka përfunduar. Pyetja është se sa është ai i gatshëm për të bërë një kthesë të plotë.
Kur është fjala për Putin dhe Erdogan, Perëndimi injoron epokën e vjetër dhe përdor shprehjen, “nëse më tradhton mua një herë, turpi mbi ty; nëse më tradhton mua dy herë, turp mbi mua.” Çuditërisht, SHBA dhe Evropa rezikojnë të mashtrohen për të tretën herë. Nëse Edi Rama kompleton kthesën që Putin dhe Erdogan tashmë kanë, Ballkani mund të bëhet edhe një herë tjetër “fuçi baruti e Evropës.”
Opinion i “hellenicleaders.com”. Përgatiti: A.M/ Koha Jonë