Referendumi grek ngre shumë pyetje
Vetëm një javë fushatë elektorale dhe një formulim i paqartë: referendumi në Greqi është i diskutueshëm në aspektin kushtetues dhe ka elementë të tjerë të çuditshëm.
"Ky referendum popullor nuk është i përgatitur në mënyrë serioze", konstaton Lucas Tsoukalis, kryetar i Qendrës Kërkimore të Athinës ELIAMEP, në bisedë me DW. "Vetë fakti që fushata elektorale është kaq e shkurtër ngre çështje të rëndësishme për respektimin apo jo të kushtetutës." Ministri i Brendshëm, Nikos Voutsis nga ana e tij nuk sheh probleme, por jep siguri: "Ky referendum do të zhvillohet në transparencë të plotë dhe do të organizohet në kohën e duhur". Kjo nuk është detyrë e lehtë për shtetin grek: brenda pak ditësh duhet të shtypen rreth 10 milionë fletë votimi dhe të shpërndahen në 19.000 lokale zgjedhjesh në të gjithë vendin. Dërgimet e para të fletëve të votimit në lokale do të nisin të mërkurën, në mënyrë që fletët e votimit të mbërrijnë në kohën e duhur në ishuj e në rajone të largëta, tha Ministri.
A është formuluar qëllimisht jo qartë pyetja e referendumit?
Krahas kohës së shkurtër të përgatitjes, i diskutueshëm është edhe pyetësori i referendumit: grekët pyeten nëse do të pranohen propozimet më të fundit të kredidhënësve. Këto bazohen kryesisht në dy studime, dhe bashkë numërojnë 34 faqe: "Reformat për përfundimin e programit në vazhdim dhe më tej" dhe "analiza e përkohshme për aftësinë për të përballuar borxhe" të Greqisë.
Juristi athinas Nikos Alivizatos supozon se pas formulimit të paqartë të pyetjes qëndron paramendim. "Qeveria e di: po të pyeste në mënyrë direkte, nëse vendi do të qendrojë apo jo në Eurozonë, ajo me siguri do ta humbiste referendumin. Por megjithë parashtrimin aktual të pyetjeve, e gjitha do të përfundojë në një votim për Euron", shpjegon juristi në kanalin televiziv Skai.
Sa kushton referendumi ?
Në bazë të kushtetutës, një referendum që të konsiderohet i vlefshëm në të duhet të marrin pjesë të paktën 40 përqind të votuesve. Sa do të kushtojë në fund ky referendum, kjo është e diskutueshme. Gjykata greke e Llogarive beson se do të kushtojë 110 milionë euro, kurse Ministri i Brendshëm Voutsis mendon se do të kushtojë rreth 20 milionë euro. Vlerësimet për shpenzimet faktike janë të vështira, sepse në Greqi nuk ka pasur referendum që prej vitit 1974. Atëherë u votua për abrogimin e monarkisë pas rënies së diktaturës ushtarake (1967-1974).
Elementë të tjerë të çuditshëm të referendumit: në fletën e votimit Jo-ja është mbi Po-në – pra jo në rendin e duhur alfabetik. Veç kësaj, më shumë se dy milionë grekë që jetojnë jashtë vendit nuk kanë të drejtë të votojnë.