Edi Rama: Jam gati të takohem me presidentin rus Vladimir Putin

Kryeministri Edi Rama flet në Top Story për pritshmëritë që ka nga mbledhja e Këshillit të Ministrave të Bashkimit Europian në mes të dhjetorit për çështjen e negociatave të anëtarësimit.

Përballë Sokol Ballës ai rrëfen takimin me kancelaren Angela Merkel në Berlin dhe garancitë e marra prej këtij takimi.

Intervista

Sokol Balla: Sapo jeni kthyer nga një vizitë e rëndësishme në Berlin me kancelaren Angela Merkel. Gjithçka në rregull?

Kryeministri Rama: Besoj që shumë mirë.

Sokol Balla: Në ç’kuptim?

Kryeministri Rama: Në kuptimin e forcimit të mëtejshëm të një marrëdhënieje tanimë speciale. Mos harrojmë që në tre vjet kemi patur tre takime speciale bilateriale, dy në Berlin dhe një këtu në Tiranë, gjë që nuk ka ndodhur kurrë më parë. Kjo është shprehje e një vullneti shumë të mirë nga ana e Gjermanisë për të ndërtuar një marrëdhënie speciale me Shqipërinë dhe shqiptarët.

Sokol Balla: Që ka një marrëdhënie speciale mes zyrës së Merkel dhe ju kjo tashmë dihet dhe nisma e Berlinit, fakti që disa herë ju ka promovuar, por sa frytdhënëse po kthehet kjo për Shqipërinë? Të mos harrojmë që vizita juaj e fundit në Berlin ditën e hënë ishte një moment kyç dhe delikat sa i përket procesit të integrimit të vendit, hedhjes së hapit të mëtejshëm që të gjithë e presim, por që deri më tani askush nuk e beson se do të ndodhë. Prej disa javësh, edhe ju vetë në mos gaboj në rrjetet sociale keni njoftuar që më 28 nëntor do të ketë një lajm të mirë për Shqipërinë. Cili ishte lajmi i mirë që ju sollët për Shqipërinë?

Kryeministri Rama: Lajmi i mirë është që Gjermania mbështet plotësisht Shqipërinë në procesin e integrimit dhe në një moment delikat për BE, por jo të zakonshëm edhe për Gjermaninë që përgatitet të hyjë në zgjedhje. Ne kemi marrë një rekomandim pozitiv për çeljen negociatave nga KE. Rekomandimi i bëhet KiE. Ka një kusht që është fare i natyrshëm, që duhet të nisë zbatimi i Vettingut dhe ndërkohë duhet të ecet me progres në fushat që përfshijnë pesë prioritetet kyçe për rrugën drejt anëtarësimit. Në këtë kontekst besoj që mbështetja e Gjermanisë është e rëndësishme për shkak të asaj që thashë, të një momenti jo fort pozitiv brenda BE-së në raport me zgjerimin dhe përballë një dallge populizmi anti-BE që shkon duke u fryrë.

Sokol Balla: Në fakt të gjithë prisnim çfarë do të thonte zonja Merkel edhe për shkak se pak më herët, një deputet i Bundestagut që merret direkt me çështjet e zgjerimit, zoti Krichbaum erdhi dhe bëri një deklaratë shumë të prerë, të qartë dhe negative sa i përket të ardhmes së këtij procesi. Me pak fjalë ai tha ‘shihemi pas 2018’ dhe përmendi jo 5, por 7 prioritete. A gjetët këtë gjuhë edhe tek Merkel, pasi nga ato që ne dëgjuam në konferencën për shtyp, në një farë mënyrë nuk ka asnjë dallim me ato që tha Krichbaum. Cili është lajmi i mirë për qeverinë dhe vendin që sillni ju ndryshe nga ajo që tha Krichbaum?

Kryeministri Rama: Së pari njëherë, zoti Krichbaum nuk erdhi këtu në cilësinë e kreut të Komisionit të Çështjeve Europiane në Bundestag, por si një deputet i CDU/CSU dhe nuk ka asgjë të jashtëzakonshme dhe të panatyrshme që brenda grupeve parlamentare të parlamenteve të BE-së ka dhe do të vazhdojë të ketë një debat lidhur me qasjen ndaj zgjerimit. Në deklaratën e kancelares nuk ka absolutisht asgjë më shumë dhe asgjë më pak sesa çka në rekomandimin e KE. Nuk bëhet fjalë për kushtet të reja. Ka vetëm një kusht dhe të tjerat janë të gjitha kritere që do të na shoqërojnë deri në ditën e anëtarësimit, jo të hapjes së negociatave. Diskutimi i brendshëm në grupin parlamentar të kancelares apo në parlamente të tjera të vendeve të BE-së është mëse i natyrshëm. Fakti është që kjo nuk është koha e parlamenteve. Ata do të shprehen vetëm kur të vendoset një datë dhe në dhjetor ne nuk presim një datë, pasi data do të vendoset kur të ketë filluar zbatimi i Vettingut dhe bashkë me këtë proces të jetë rikonstatuar që Shqipëria po vazhdon të bëjë atë progres që kancelarja e nënvizoi shumë qartë. Nënvizimi i kancelares së në vitet e fundit Shqipëria ka bërë ndryshim rrënjësor dhe se kjo konstatohet edhe nga vetë KE, është maksimumi i mbështetjes dhe inkurajimit që mund të merrej në Berlin, ashtu sikundër nënvizimi tjetër i Kancelares se ‘tanimë më e rëndësishmja është bërë’, po të kemi parasysh tonin e saj në komunikim që është gjithmonë një ton shumë i përmbajtur, është një kompliment i jashtëzakonshëm për ato që kemi bërë në këtë proces. Kam qenë me kancelaren para se të merrnim statusin e vendit kandidat, kemi bërë një konferencë shtypi pas takimi, ndërkohë që kjo ishte një konferencë para takimit dhe në atë konferencë kancelarja nuk e ka thënë që Gjermania do të mbështesë dhënien e statusit kandidat, por vetëm pak kohë më pas mbështeti dhënien e statusit.

Sokol Balla: Prisni të ndodhë e njëjta gjë edhe më 13-15 dhjetor?

Kryeministri Rama: Unë pres që Gjermania të jetë mbështetja jonë kryesore në mbledhjen e rëndësishme të dhjetorit. Ajo që dëshirojmë është që KiE të mirëpresë rekomandimin pozitiv dhe të inkurajojë procesin duke qenë i hapur për të rikonsideruar hapjen e negociatave me një datë në momentin kur ne të kemi filluar zbatimin e Vettingut. Pra, ne nuk kemi çfarë kërkojmë më shumë, as Gjermanisë, as KiE, as KE sepse sot ne jemi të bllokuar brenda nesh nga Partia Demokratike që ka çuar ligjin në Gjykatën Kushtetuese.

Sokol Balla: Pra, edhe ju si Qeveri nuk prisnit që të kishte datë, as para ardhjes së Krichbaum?

Kryeministri Rama: Para se të shkoja në Berlin dhe para se deputeti Krichbaum të vinte këtu, nuk kemi folur asnjëherë për një datë në mes të dhjetorit sepse ka një kusht dhe ai është fillimi i zbatimit të ligjit të Vettingut.

Sokol Balla: Përtej konferencës për shtyp dhe informacioneve nga burime brenda për shtyp, çfarë mund të thoni më tepër nga ky takim? Çfarë u tha aty që nuk u tha në konferencën për shtyp?

Kryeministri Rama: Nuk është aspak e natyrshme që çfarë thuhet në një takim me dyer të mbyllura të kthehet në pjesë e komunikimit publik, por mund të them që në takim ka ndodhur ajo që kancelarja njoftoi në fund të konferencës për shtyp, kur tha se ‘tani do të flasim më në detaje për sesi Gjermania do të mbështesë Shqipërinë që të zotërojë rrugën e progresit të mëtjeshëm’. Kemi folur saktësisht për këtë.

Sokol Balla: Ju thoni që është vetëm Vettingu dhe asgjë tjetër? Pra nuk janë zgjedhje? Nuk është lufta kundër krimit të organizuar, kundër drogës? Nuk është dekriminalizimi?

Kryeministri Rama: Të gjitha të tjerat që kanë të bëjnë me pesë prioritetet janë kritere që do t’i kemi në tavolinë deri kur të anëtarësohemi. Pra gjithë procesi i negociatave do të jetë një proces që do të gjykohet mbi bazën e përmbushjes së plotë të kritereve. Këto nuk janë kushte. Ato janë aty dhe do të jenë aty dhe siç e tha kancelarja ‘janë çështje të përhershme të rendit të ditës’. Pra nuk bëhet fjalë për kushte që po na vihen tani përpara. Bëhet fjalë për kritere që kemi ditur, i dimë dhe do t’i kemi para syve deri kur Shqipëria të anëtarësohet në BE.

Sokol Balla: Si shpjegohen deklaratat e Krichbaum? Ju folët edhe më shefin e tij, që është kreu i Bundestagut, zotin Lammert. Si shpjegohet ky pozicion kaq verbalisht i ndryshëm nga një përfaqësues shumë i lartë i parlamentit gjerman?

Kryeministri Rama: Nuk është vetë rasti në fjalë. Një tjetër deputet në parlamentin austriak ka bërë një deklaratë të ngjashme, ndërkohë që Austria është në grupin e vendeve që kërkojnë nisjen e negociatave menjëherë, edhe pa nisjen e Vettingut, ashtu si disa vende të tjera që janë rreshtuar në një pozicion të themi të avancuar. Të gjitha këto janë të natyrshme dhe konkluzioni është një kompromis mes vendeve që ne shpresojmë ta kemi në funksion të mirëpritjes së rekomandimit të KE. Këshilli Europian mund edhe të mos e mirëpresë rekomandimin e Komisionit.

Sokol Balla: Pra ju e prisni këtë? Mund të ndodhë edhe kjo?

Kryeministri Rama: Teorikisht mund të ndodhë që të thotë jo. E ka bërë edhe në raste të tjera. Ajo që ne presim dhe që është më e mira për ne është që ky proces të vazhdojë. Mirëpritja e rekomandimit do të thotë që për BE-në negociatat mund të hapen në çdo moment që Shqipëria është gati dhe gati nënkupton nisja e zbatimit të Vettingut dhe nisja e spastrimit të pallatit të drejtësisë nga gjyqtarët dhe prokurorët e korruptuar. Kjo quhet gati për BE-në. Po ta kishim nisur këtë menjëherë dhe opozita mos e kishte çuar në Gjykatën Kushtetuese, fare mirë mund të kishim që tani miratimin e Këshillit për një datë. Konteksti nuk është ideal për shkak se ka zgjedhje në Gjermani, në Francë, Holandë që janë vende me peshë të rëndësishme në këtë proces dhe që kanë dinamikat e tyre të brendshme që ne e kuptojmë plotësisht.

Sokol Balla: Këta vende mund të jenë lokomotivat, por mos harrojmë që në BE çdo votë është e njëjtë. Pra edhe Greqia ka të njëjtën votë. Ku e fusni Greqinë? Tek vendet që do të mbështesin këtë proces?

Kryeministri Rama: Greqia është një vend që historikisht në procesin e integrimit ka qenë pjesë e grupit më të avancuar dhe ka mbështetur gjithnjë këtë proces. Uroj që situata, në kendvështrimin tim, artificialisht e tensionuar së fundmi për shkak të një mungesë gatishmërie nga ana e miqve tanë grekë për të mirëkuptuar çfarë ne kemi parasysh kur flasim për çështjen çame, të mos ndikojë në këtë proces.

Sokol Balla: Artificialisht e ndjeni veten pak përgjegjës?

Kryeministri Rama: Përgjegjës që them të vërtetat e thjeshta të shqiptarëve s’kam sesi ta ndjej dhe përgjegjësia ime kryesore, siç e kuptoj unë detyrën time është kjo; të vërtetat e thjeshta të shqiptarëve, dinjiteti i këtij vendi dhe i njerëzve të këtij vendi nuk negociohet për asnjë arsye dhe në asnjë lloj konjukture. Nuk mund të bëjmë sikur s’kuptojmë apo ta qepim gojën sepse taktikisht mund të na kthehet në pasojë.

Sokol Balla: E thënë më troç ju jeni sot më tepër partizan i idesë që t’i mëshoni i disa të vërtetave që janë edhe me koston që Greqia mund të në bllokojë, qoftë edhe përkohësisht këtë proces? Të paktën zoti Kotzia këto 2-3 ditët e fundit e ka lënë të kuptohet kjo.

Kryeministri Rama: Nuk dua të besoj që fqinjët tanë mund të bien kaq poshtë sa të shfrytëzojnë pozicionin e tyre në BE për të penguar ecurinë e natyrshme të Shqipërisë në këtë proces sepse ndër të tjera nuk është as në interesin e tyre.

Sokol Balla: Në ç’kuptim?

Kryeministri Rama: Nuk ka asnjë interes strategjik Greqia që të hapë një avaz të kësaj natyre me Shqipërinë.

Sokol Balla: Ato probleme që ju keni ngritur janë të gjithë probleme që qëndrojnë dhe janë probleme që duhet të marrin një zgjidhje. Duke qenë se jeni Kryeministër i vendit dhe keni edhe përgjegjësi të tjera, mos duhet të kishit gjetur një zgjidhje më të përshtatshme për situatën?

Kryeministri Rama: Fatkeqësisht tingëllojnë ndoshta si shurdhuese në veshët e fqinjëve tanë për shkak se është heshtur për një kohë të gjatë për këto çështje, ky nuk është problemi im dhe as problemi ynë. Si mund të heshtim kur një gazetar i Top Channel (Marin Mema) është shpallur person non grata në Greqi që është një vend i BE-së dhe prej katër vjetësh nuk kalon dot kufirin e atij vendi për arsyen se ka bërë një reportazh nga zona ku dikur banonin shqiptarët e Çamërisë. Në çfarë manuali të lirive dhe të drejtave që janë në bazë të të qënit të familjes europiane mund të gjendet një klauzolë që justifikon një gjë të tillë? Si mund të heshtim kur njerëz të moshuar, 80 vjeç nuk hyjnë dot në Greqi thjesht dhe vetëm sepse kanë lindur në atë vend që është Çamëria dhe nuk hyn dot si vizitor, por kthehen mbrapsht që në kufi. Këto janë gjëra të thjeshta, por janë bërë shumë të rënda sepse janë të vërteta të thjeshta të mohuara, ndaj them që ngritja e tensionit është artificiale pasi nuk ka një bazë. Shqipëria nuk ka pretendime territoriale ndaj Greqisë. Shqipëria nuk ka një projekt ndryshimi kufijsh apo zgjerimi të vetvetes në territoret fqinjëve. Shqipëria kërkon një fqinjësi të mirë dhe një partneritet strategjik me Greqinë. Shqipëria i është mirënjohëse popullit grek për gjithçka ka bërë që qindra-mijrë shqiptarë që dolën nga ferri i diktaturës të integrohen në atë vend. Nëse na thuhet që çështja çame nuk ekziston, ky është një pozicion, që ne jo vetëm nuk mund ta pranojmë, por rruga për ta trajtuar këtë çështje nuk është ngritja artificiale e tensioneve, as refuzimi për të folur për këtë çështje dhe as shtyrja e mëtejshme e kësaj çështje apo çështje të tjera që janë të së shkuarës e na dalin përpara duke na penguar për një marrëdhënie vëllazërore.

Sokol Balla: Po t’u rikthehesh këtyre deklaratave dhe kundërdeklaratave duhet thënë që origjina ka qenë në Tiranë, reagimi ka ardhur nga Athina. Çështja çame, ligji i luftës, deri tek çështja e Marin memës janë çështje që mund të diskutohen, por të ngresh çështjen e Akropolit dhe shpëtimtarit të tij shqiptar….

Kryeministri Rama: Unë nuk kam ngritur asnjë çështje për Akropolin. Unë kam folur për një fakt historik dhe as nuk e kam imagjinuar që do të kishte një reagim aq absurd. Kjo nuk do të thotë që unë kam pretenduar që Akropoli është shqiptar apo që Athina është shqiptare. Këto janë arsye për të patur më shumë respekt për Shqipërinë dhe shqiptarët, që në historinë e tyre nuk kanë të shënuar asnjë akt agresioni ndaj të tjerëve, por akte pafund bashkëpunimi me të tjerët.

Sokol Balla: Ju thatë që shumë vende kanë zgjedhje vitin tjetër, ka edhe Shqipëria dhe shumë veta e shohin rritjen e kësaj retorike nacionaliste nga ana juaj e lidhur me zgjedhjet?

Kryeministri Rama: Unë nuk kam qenë, s’jam dhe nuk mund të jem nacionalist. Unë jam patriot dhe përsa kohë kam nderin që të jem ulur në krye të qeverisë e kam detyrim të bëj  këtë që bëj dhe ju kujtoj që në programin e PS, përpara se të fitonim zgjedhjet është e shkruar çështja çame. Pra, nuk ka lidhje me zgjedhjet e ardhshme. Është një angazhim i marrë kohë më parë dhe nuk ka lidhje me zgjedhjet e ardhshme. Gegët dhe toskët e Shqipërisë nuk kanë asnjë problem me Greqinë dhe kufirin që na ndan, çamët kanë një problem sepse pengohen në kufi dhe kjo është diçka e pakuptueshme.

Sokol Balla: Ne e kemi në Kushtetutë që shteti amë kujdeset për shqiptarët dhe problemet e tyre jashtë kufijve…

Kryeministri Rama: S’është çështje jashtë kufijve kjo. Është çështje brenda kufijve. Është çështje shqiptare, shqiptarësh. Ajo zonja që më takoi mua 80 e kusur vjeç e që qante se ëndërronte që të shkonte edhe njëherë në fshatin nga ku është shkulur me dhunë dhe ku ka lënë kockat e të gjithë familjarëve të vet, është shqiptare, është një zonjë e vjetër që mund të ndahet nga jeta me këtë peng të madh.

Sokol Balla: Ajo që më bën përshtypje mua është se si ju, ashtu edhe paraardhësi juaj, kur uleni në atë karrige bëheni më patriot nga ç’keni qenë më përpara. Më kujtohet fjalimi i ish-Kryeministri Berisha në konferencën e sigurisë në Mynih ku foli për boshtin antishqiptar dhe ju tingëlloni thuajse njëlloj.

Kryeministri Rama: Unë nuk kam folur ndonjëherë për influenca antishqiptare.

Sokol Balla: Pse ne rusët aty i radhisim?

Kryeministri Rama: Rusët nuk janë antishqiptarë. S’kanë asnjë lidhje me ndonjë vokacion antishqiptar. Unë kam mbajtur pozicione koherente. Nëse gjeni në historinë e jetës time politike deklarata nacionaliste, zjarrvënëse apo zjarrnxitëse, atëherë flasim. Krahasimi që më bëhet me Saliun është shumë simplist pasi nuk ka asnjë lidhje.

Sokol Balla: Berisha la të kuptohej në Parlament se ka qenë një forcë e tretë ajo që shtyu opozitën e dikurshme që të çonte çështjen e kufirit detar në Gjykatën Kushtetuese, deri diku u mbështet edhe nga Kotzias pak ditë më parë.

Kryeministri Rama: Për një njeri, për një individ që mund të flasë publikisht dhe nuk ka qenë President apo Kryeministër i këtij vendi ky mund të quhej gomarllëk me brirë, ndërsa një person që ka qenë President dhe Kryeministër i këtij vendi, kjo është më shumë se kaq. Ju them thelbësisht shpifje sepse ne nuk jemi nxitur nga asnjë forcë e tretë dhe nga askush përveç vetëdijes tonë kombëtare dhe interesit tonë kombëtar kur kemi ngritur çështjen kombëtare. PS ka bërë shumë gabime në të shkuarën, mund të ketë momente jo fort për t’u krenuar kur ka qeverisur, por ka meritën e padiskutueshme që në asnjë qëndrim të sajën PS nuk e ka cënuar interesin kombëtar dhe më lejoni të kujtoj se nuk ka qenë PS dhe as kryetari paraardhës dhe as kryeministrat e PS që kanë thyer embargon ndërkombëtare për të furnizuar me naftë makinerinë e luftës së Sllobodan Millosheviçit. Nuk ka qenë PS që i kanë rënë ndesh procesit që hapi rrugën e çlirimit të Kosovës dhe nuk ka qenë PS që kanë mallkuar publikisht UÇK dhe nuk kanë lënë fjalë pa thënë për ta diskredituar atë që në fillimin e saj.

Sokol Balla: I keni dhënë çelësin e Tiranës një muzikanti të njohur, i njohur edhe për bindjen e tij çetnike…

Kryeministri Rama: I kam dhënë çelësin e Tiranës një artisti të madh si artist dhe vizitor në shtëpinë tonë. Çelësi ka qenë shprehje e të qënit ne të ndryshëm nga ata në atë kohë.

Sokol Balla: Kam patur këtu ministrin e Jashtëm të Kosovës, zotin Enver Hoxhaj që tha se deklarata e tij, pikënisje e një vorbulle të madhe përplasjesh lidhur me rolin tuaj personal si Kryeministër i Shqipërisë në këtë trekëndëshin Tiranë-Prishtinë-Beograd. Prishtina duket sikur nuk është aq entuziaste për rolin tuaj.

Kryeministri Rama: Replikat e ashpra i kanë bërë ata që nuk kanë asgjë në dorë. Nuk ka patur asnjë replikë mes atyre që kanë gjerat në dorë.

Sokol Balla: Hoxhaj e ka thënë tekstualisht që sa i përket Beogradit, Tirana duhet të trokasë fillimisht në derën e Prishtinës.

Kryeministri Rama: E ka thënë, por ne po flasim për replika dhe replika nuk ka asnjë mes meje dhe kryeministrit të Kosovës, mes ministrave të Jashtëm dhe aq më pak mes meje dhe Presidentit të Kosovës. Jemi në një vijë dhe po diskutojmë dhe konsultohemi shumë më tepër nga sa mund ta imagjinojnë ata që u hodhën me kokë me shpresën se do ndiznin një zjarr mes nesh dhe në fakt ndezën një zjarr të panevojshëm në publik për një gjë të thjeshtë. Unë jam Kryeministri i Shqipërisë, flas për Shqipërinë por kam folur dhe do të flas deri kur të kem frymë për Kosovën, shqiptarët në Luginën e Preshevës, shqiptarët në Maqedoni, për shqiptarët në Mal të Zi.

Sokol Balla: Jo në emër të tyre ama. Ata janë shtet më vete.

Kryeministri Rama: Asnjëherë në emër të tyre. Gjithmonë ne emër të Shqipërisë.

Sokol Balla: Zoti Hoxhaj në këtë studio në fakt ka pretenduar të kundërtën. Hoxhaj ka thënë që për vizitën e fundit gjërat nuk kanë qenë të koordinuara si për herët e tjera.

Kryeministri Rama: E vërteta është që unë kam folur vazhdimisht dhe flas vazhdimisht me Presidentin e Kosovës dhe Kryeministrin e Kosovës, nuk kam linjë zyrtare me ministrin e Jashtëm të Kosovës.

Sokol Balla: Kur ju flisni në Beograd për pajtimin mes shqiptarëve dhe serbëve, kjo në Kosovë merr një konjotacion përtej asaj që mund të kemi ne të tjerët.

Kryeministri Rama: Në Kosovë ju siguroj…Kosova nuk janë portalet e Kosovës, Kosova është populli i Kosovës dhe me popullin e Kosovës marrëdhëniet e mia janë të shkëlqyera dhe mbështetja që kam marrë në dy herët që kam shkuar në Beograd nga populli i Kosovës ka qenë e jashtëzakonshme sa është një motiv më shumë që unë kudo ku të kem mundësi që kur vjen puna për Kosovën, t’i them gjërat pa arra në gojë dhe siç dëshiron çdo shqiptar i Kosovës që të thuhen.

Sokol Balla: Keni folur me shqetësim për rritjen e influencës ruse në Ballkan përballë zbehjes që ka të BE. Mund të na thoni diçka më shumë për këtë? Pra keni sinjale nga shërbime inteligjente tonat apo të huaja?

Kryeministri Rama: Unë nuk flas për diversantë, por për strategji. Është e qartë që Rusia ka një strategji për të qenë më influente në rajonin tonë dhe nëse do të bëja një krahasim do të thoja që në anën e BE ka luhatje të qarta për zgjerimin, ndërsa në anën e Rusisë strategjia është e qartë e dukshme e prekshme dhe pa luhatje. Këtë kam thënë dhe ky është një fakt që nuk e kam zbuluar unë.

Sokol Balla: Diversantë në kuptimin e Enver Hoxhës nuk ka, por ka diversione të natyrave të ndryshme. Sot kemi rinumërim votash në Ëisconsin dhe argumentimi është ndërhyrja e hakerave rusë në procesin e votimit atje. Merkel e shprehu këtu shqetësim hapur kur tha që rusët mund të ndikojnë direkt në procesin e votimit në Gjermani vitin e ardhshëm. Ne i dijmë situata në Mal të Zi dhe në Maqedoni. Pra nuk flasim thjesht për influencë, por për aksione konkrete.

Kryeministri Rama: Po flasim për një mendim që nuk e ka zbuluar unë, por e kam nënvizuar që është në sy të të gjithëve.

Sokol Balla: Këtu më dukeni si Donald Trump, që thoshte kur fliste se në kohënqë këtej ka kaos, Putin është i qartë në qëndrimet e tij.

Kryeministri Rama: Unë nuk thashë që këtej ka kaos, unë thashë që strategjia e Rusisë është koherente dhe këmbëngulëse në çdo veprim dhe kjo duket qartë edhe në Ballkan.

Sokol Balla: Ju si do ta përballonit si kryeministër i një vendi të vogël ku ndikimi rus nuk është se është larguar, përkundrazi, aktiviteti diplomatik i federatës ruse është shtuar së fundmi. Ju si do ta përballonit?

Kryeministri Edi Rama: Shqipëria ka qenë një ndër vendet anëtare të NATO-s që brenda aleancës ka mbështetur qasjen e re të samitit të fundit në raport me Rusinë, që është shtrëngim dhe dialog. Ne e kemi mbështetur këtë qasje dhe ne nuk kemi armiqësi me Rusinë, përkundrazi dhe fakti që jemi tërësisht të orientuar në vijën tonë drejt Perëndimit, nuk na pengon që me Rusinë të kemi një dialog. Megjithatë, këtë nuk e vendosim ne, pasi duhen dy për të hedhur një valle.

Sokol Balla: Shqipëria ka një batalion në vendet balltike në kuadër të NATO-s.

Kryeministri Rama: Shqipëria është një anëtar i vogël i NATO-s dhe do të marrë pjesë në gjithë operacionet e NATO-s.

Sokol Balla: Në kuadër të dialogut, ju do ta takonit Vladimir Putinin?

Kryeministri Rama: Nuk ka qenë asnjëherë në rendin e ditës një gjë e tillë, por nëse do të vendosej, nuk do të kisha asnjë ngurrim që ta takoja.

Sokol Balla: Përse ky aktivitet kaq i shtuar i juaji në aspektin e marrëdhënieve ndërkombëtare?

Kryeministri Rama: Është pjesë e programit tonë qeverisës. Ne kemi ndërtuar me vizion dhe me qëllime të hapura një politikë të jashtme dinamike, jo pasive që padyshim nuk negocion dinjitetin e këtij vendi dhe që nxit procesin e rritjes së cilësisë së paqes që është arritur në Ballkan dhe e vetëdijshme kjo Qeveri që Shqipëria është e vogël, por në këtë Europë ku jetojmë dhe në këto dinamika të reja Shqipëria duhet të jetë e vëmendshme, e qëndrueshme dhe e zëshme, jo me frikën se po thamë të vëretë do na mërzitën fqinjët.

Sokol Balla: Në programin elektoral të 2013 patët atë që quajtët zero probleme me fqinjët dhe unë po ju numëroj që sot probleme kemi me Greqinë, që faktorin shqiptar në zgjedhjet e Malit të Zi nuk arritëm t’ja shtojmë vlerat, me Kosovën dështuam në përpjekjen e përbashkët për anëtarësimin në UNESCO, ndërkohë tensionet u shtuan për shkak të vizitës tuaj në Beograd dhe kemi zgjedhjet pas pak ditësh në Maqedoni dhe faktori shqiptar vazhdon të jetë më i përçarë se kurrë dhe dora e Tiranës thuajse nuk ndihet atje.

Kryeministri Rama: Më numëruat gjithë këto vende me të cilat ne nuk kemi asnjë problem, përveç Greqisë me të cilën synojmë të shkojmë drejt realizimit të plotë të qëllimit të politikës tonë zero probleme me fqinjët, që do të thotë të diskutojmë problemet e trashëguara nga e shkuara. Me qeverinë greke kemi punuar dhe vazhdojmë të punojmë. Kemi grupe pune të përbashkëta. Kemi grupe pune në nivel teknik, grupe pune në nivel politik dhe vazhdojmë të flasim. Me Kosovën kemi bërë avancime kolosoale dhe sot numërojmë një sërë gjerash që kemi arritur falë ndërveprimit të ngushtë mes qeverive. Me Serbinë kemi një problem të madh që është Kosova, por kemi avancuar në një axhendë bashkëpunimi dhe që ndihmon konkretisht shqiptarët e Preshevës. Me Maqedoninë asnjëherë nuk kemi synuar që të fusim hundët në jetën e brendshme politike të atij vendi.

Sokol Balla: Zoti Basha ditën e mërkurë bëri një deklaratë se Kushtetuesja ka çuar në Venecia variantin jo të saktë të përkthimit në anglisht, paralelisht me këtë kemi një dërgesë kësaj radhe me gjasë nga KLD lidhur me ligjin për statusin e gjyqtarëve. Siç edhe ju pretendoni është Vettingu dhe zbatimi i reformës kushti i mjaftueshëm për marrjen e një drite jeshile për hapjen e negociatave. Keni një koment për këtë?

Kryeministri Rama: Ka qenë një libër apo film “Asgjë e re nga fronti i Perëndimit”. Nuk janë të reja këto. Janë të parashikuara dhe nuk ka nevojë që të jesh parashikues i të ardhmes për të parashikuar atë që po ndodh dhe që do të ndodhë. PD është e angazhuar që të mos lejojë zbatimin e reformës në drejtësi duke nisur nga moslejimi i spastrimit nga gjykatësit dhe prokurorët e korruptuar që janë aleatët e PD. Kjo është një e vërtetë që e dijnë të gjithë shqiptarët që arsyetojnë me mendjen e tyre dhe jo me mendjen e SHQUP-it.

Sokol Balla: PD është në të drejtën e saj ta çojë në Gjykatën Kushtetuese, e ka bllokuar Gjykata Kushtetuese ligjin e Vettingut, jo PD.

Kryeministri Rama: PD nuk është në të drejtën e saj ta bëjë një gjë të tillë sepse…

Sokol Balla: Çdo njeri është në të drejtën e vet që ta çojë në Gjykatën Kushtetuese. Ju tha edhe zoti Basha hajde ulemi dhe ta amendojmë ligjin.

Kryeministri Rama: PD nuk është në të drejtën e saj ta bllokojë reformën në drejtësi.

Sokol Balla: Nuk e ka bllokuar PD ligjin e Vettingut, e ka bllokuar Gjykata Kushtetuese, ose hajde të themi që Gjykata Kushtetuese është PD dhe PD është Gjykata Kushtetuese, atëherë po.

Kryeministri Rama: PD nuk ka të drejtë të bllokojë reformën në drejtësi dhe hapjen e negociatave për anëtarësim. Ka të drejtën që të shpërdorojë një të drejtë kushtetuese dhe i drejtohet Gjykatës Kushtetuese për të realizuar këtë bllokim. Por, pa asnjë dyshim që të gjitha ato që PD thotë për të justifikuar këto veprime janë propagandë që nuk fshehin të vërtetën e thjeshtë; PD nuk e ka dashur asnjë ditë reformën në drejtësi, e ka votuar nën trysninë e partnerëve tanë ndërkombëtarë.

Sokol Balla: Dakord, por thuajse të gjitha vërejtjet e PD u morën parasysh në draftin final.

Kryeministri Rama: E ka votuar me pahirin më të madh. Nuk kam parë në Parlament njerëz që ngrenë kartonin dhe nxijnë nga fytyra. Ngrenë kartonin dhe mbajnë kokën ulur. Pasi e kanë votuar reformën kushtetuese janë shtrirë në mes të rrugës për të bllokuar avancimin e procesit të zbatimit të reformës. Çfarë do të diskutojmë për Vettingun me PD, kur PD nuk mori pjesë kur u hartua ligji?! E braktisën komisionin ad hoc. Ne jemi të hapur të diskutojmë me ta, por kësaj here nuk jemi më në kushtet kur mund të diskutojmë ne. Kësaj here jemi në kushtet kur presim Komisionin e Venecias të shprehet dhe Gjykatën Kushtetuese të shprehet.

Sokol Balla: Ka patur informacione këto dy ditë, nuk e di sa të vërteta janë, që ka një ide sesi mund të jetë përgjigjja e Venecias, që presupozohet pro variantit aktual a dini ju diçka më shumë?

Kryeministri Rama: Nuk kam informacion, por do të çuditesha shumë që Komisioni i Venecias të bëjë atë që bën PD, të refuzojë atë që voton vetë. Komisioni i Venecias e ka mbështetur plotësisht reformën në drejtësi dhe e ka mbështetur plotësisht Vettingut. Të vijë një rrëzim për ligjin e Vettingut, që nuk është shkruar nga ne, por nga ne në bashkëpunim me misionin e BE dhe SHBA.

Sokol Balla: Ka një ndryshim mes variantit final dhe variantit të Euraliusit.

Kryeministri Rama: Të presim Venecian, por unë e kam ditur që në sekondën e parë që kundërshtia, rezistenca do të jetë e madhe, e padëgjuar sepse bëhet fjalë për reagimin e një pushteti të errët që sot e mban lidhur me zinxhir drejtësinë në Shqipëri pasi e ka vënë nën kontroll prej 20 e kusur vitesh. Ai pushtet i errët është i lidhur me PD dhe nuk do të dorëzohet lehtë dhe mund të presim çudira në reagimin e tij.

Sokol Balla: Çudira në ç’kuptim? Që Gjykata Kushtetuese të dalë kundër një mendimi të Venecias?

Kryeministri Rama: Gjykata Kushtetuese ka dhënë një provë që nuk e ka dhënë as Rusia e Putinit. Rusia asnjëherë nuk ka refuzuar përmes Gjykatës së saj Kushtetuese të konsiderojë opinionin e Venecias kur e ka kërkuar atë. Gjykata jonë Kushtetuese ka bërë një ndërhyrje në ligjin e pronave duke refuzuar opinionin që ka kërkuar vetë nga Venecias dhe duke cënuar ligjin. Unë po e e pres me padurim sesi do të zbardhet, se me çfarë kurajoje profesionale dhe argumentash mund të zbardhet një gjë e tillë. Shpresoj të prevalojë arsyeja në këtë zbardhje për të mos cënuar si asnjëherë më parë autoritetin moral dhe profesional të Gjykatës Kushtetuese.

Sokol Balla: Mund të ndodhë edhe me Vettingun kështu si me pronat? Kjo është hera e parë që një Kryeministër godet drejtpërdrejtë Gjykatën Kushtetuese.

Kryeministri Rama: Po them një të vërtetë. Gjykata Kushtetuese kërkoi një opinion për pronat në Venecia. Opinioni erdhi 100 përqind në mbështetje të ligjit me të cilin hapim rrugën e zgjidhjes përfundimtare të çështjes së pronës dhe përmes të cilit ne bindëm Strasburgun dhe ndaluam proceset e ankimimit. Kemi angazhuar gjysmë miliardi dollarë në vitet e ardhshme për t’i dhënë fund këtij problemi. Gjykata Kushtetuese ka bërë një ndërhyrje që rrezikon të hapë kutinë e Pandorës, jo për 10 vitet e ardhshme, por për 100 vitet e ardhshme. Sa i takon Vettingut, jemi në kushtet që ata nuk do të gjykojnë të influencuar nga dikush, por do të gjykojnë vetë pozicionin e tyre në sistem. Çdo gjë mund të ndodhë!

Sokol Balla: Mund të thuhet që Qeveria duket se e ka humbur qartazi besimin tek Gjykata Kushtetuese?

Kryeministri Rama: Jo! Nuk mund të thuhet kjo sepse me një lule nuk vjen pranvera dhe me një faj nuk jemi në kushtet kur mund të përcaktojmë profilin e Gjykatës Kushtetuese si profilin e një fajtori që po bllokon reformat sepse s’ka asnjë të dhënë për këtë. Fakti është që të gjitha indiciet tregojnë se PD është haptazi e angazhuar për të mos e lënë këtë popull të marrë frymë rehat kur vjen puna tek pragu i drejtësisë dhe jo se ka hallin e popullit, por se ka ca halle aty brenda në atë shtëpinë e ish-oficerëve që janë halle të mëdha që e pengojnë PD të çlirohet nga makthi i një drejtësie të re dhe të barabartë për të gjithë.

Sokol Balla: Më kujtohet epopeja e famshme e 3 ligjeve të integrimit që ju nuk i votuat vetëm për çështjen e Qarkut të Fierit…

Kryeministri Rama: Nuk ka asnjë lidhje. Nëse kujtesa nuk më gënjen kemi kërkuar që të diskutojmë tre ligjet. Kemi pas dy ligje në fakt dhe rregulloren e Parlamentit, që sot po shkelet jo nga ne. Gjërat që kërkonim ne atëherë, kërkonim të drejtën e replikës me Kryeministrit dhe kreut të grupit parlamentar. Ju kujtohet që thoshte Saliu që kjo është antikushtetuese? Kur erdhëm në Qeveri ne e bëmë, jo për vete por në respekt të opozitës si bindje. Jemi dy botë të ndryshme me PD. Në atë rastin kërkonim që të uleshim dhe të diskutonim dhe thonim të diskutojmë këto dhe diskutojmë edhe Qarkun e Fierit. U vonuan sepse na u refuzuan. Harroje se Shqipëria merrte statusin edhe sikur t’i votonim ato ligjet. Nuk e merrte për shumë shkaqe. Shqipëria nuk e merrte statusin kandidat pa bërë gjërat që bëmë ne.  Është propagandë e bazuar në parimin gënjë, gënjë derisa gënjeshtra të bëhet e vërtetë. Është një nga shumë përrallat që Sali Berisha i ka treguar këtij populli me mjeshtëri të madh dhe që fatkeqësisht e kanë besuar. Ka shumë njerëz që mjafton të flasë Saliu e që thonë koka nuk na duhet se kemi kokën e tij.

Sokol Balla: Pak e shumë kështu po thonë njerëzit edhe për ju sot. Ajo që unë i druhem është fakti që në vende si i yni, kalimi nga popullariteti tek populizmi po bëhet tashmë një traditë. Nuk mendoni që po ju prek pak kjo sindromë?

Kryeministri Rama: Në çfarë forme?

Sokol Balla: Në formën e përqendrimit të gjithçkaje tek ju. Flisni si Kryeministër, flisni si ministër i Jashtëm, flisni për Kushtetutën. Pra, flisni për gjithçka dhe në një farë mënyre, po ju prek pak sindroma e populizmit. Kjo është një sëmundje e përhapur kohët e fundit.

Kryeministri Rama: Nuk me rezulton te jem prekur nga ndonjë sëmundje, megjithatë çdo gjë mund të ndodhë. Nëse më pyesni për politikën e jashtme, nuk mund të them drejtohuni ministrit të Jashtëm, kur me pyet për Kushtetutën nuk mund të them drejtohuni Gjykatës Kushtetuese. Unë në detyrën që kam kam detyrimin që të përgjigjem për të gjitha kur pyetëm.

Sokol Balla: Tre shqetësimet kryesore të opozitës janë zgjedhjet, dekriminalizimi dhe përhapja e drogës. Sa i takon dekriminalizimit, PD ka një shembull konkret; kryetarin e Bashkisë së Kavajës që vazhdon të jetë ende në detyrës, sa i përket zgjedhjeve nuk ka ende asnjë avancim në reformën zgjedhore, sa i takon kanabisit, ky është një problem dhe në këtë studio e ka pranuar edhe ministri Tahiri. Paratë e këtij aktiviteti, sipas kryetarit të opozitës shkojnë sa GDP e një viti dhe shkojnë në xhepat e gabuar dhe përdoren deri në blerjen e zgjedhjeve.

Kryeministri Rama: Kryetari i opozitës kishte një mundësi të madhe që të bëhej lideri i opozitës dhe jo imituesi në frymë dhe germë i kryetarit që dha dorëheqjen. Fatkeqësisht sot është vetëm një imitues i liderit dhe jo lideri. Shifrat e tyre kanë gjithmonë minimumi një zero më shumë dhe më pas varet sesa e madhe duhet bërë gënjeshtra. Kanabisi nuk është një problem i tashëm, është një problem i trashëguar dhe i fshehur ne e kemi nxjerrë në sipërfaqe dhe nuk kemi fshehur asgjë dhe kemi bërë komunikata për çdo rast. Kjo nuk tregon që ky fenomen është shtuar, thjesht që është bërë publik dhe me këtë fenomen po luftojmë siç kurrë nuk luftuan ata që sot na tregojnë me gisht dhe po ju them thjeshtë, nëse nuk do të ishte kështu, si shpjegohet që KE nënvizon në progresraport rezultatet në luftën kundër drogës si progres.

Sokol Balla: Por thotë që kokat e mëdha vazhdojnë të mos ndëshkohen…

Kryeministri Rama: Së dyti, përsa i përket pikës tjetër. Ne nuk e ndihmojmë dot PD që të fitojë zgjedhjet. PD nuk e ndihmojmë dot që të dalë nga jermi dhe sa herë që mundet në zgjedhje, edhe kur mundet në Dibër me 4 mijë e ca vota, edhe kur mundet në Kolonjën e vogël me 2 mijë e ca vota, të mos rifillojë këngën na vodhën, na vodhën!

Sokol Balla: Ju duket normale që pas tre vjetësh, erozioni i qeverisë është normale, por të katërfishojë votat?

Kryeministri Rama: Më duket normale për një arsye të thjeshtë, më thoni një arsye të vetme pse duhet votuar Partia Demokratike? Unë mund të them arsyet se përse duhet kritikuar qeverisja e PS, por më thoni një arsye pse duhet votuar PD atëherë unë do të mendoj që nuk është normale. Është mëse normale sepse PD nuk ka as vizion, as program, as lidership, as ekip, asgjë. Ka vetëm të njëjtën gjë që kishte kur ishte në Qeveri nga ku njerëzit e larguan me 1 milion shuplaka; propagandën. Nëse kur ishte në Qeveri bëri edhe ca punë, tani nuk ka punë tjetër vetëm shpif. Reforma zgjedhore nuk është një reformë që kërkon ndonjë mundim të madh. Është aty raporti, merren zbatohen pikat dhe mbaron brenda një ditë, por ju siguroj që deri më tani vonesa lidhet me mungesën e vullnetit të PD për të bërë këtë reformë.

Sokol Balla: Dekriminalizimi…

Kryeministri Rama: Më thatë për kryetarin e Bashkisë së Kavajës. Ne kemi miratuar me konsensus një ligj që është një ligj që nuk e ka asnjë vend në Europë. Ligji nuk zbatohet siç ja ka qejfi Lulzim Bashës apo siç mund të mendohet se ka qejf Edi Rama. Kryetari i Bashkisë së Kavajës është në një proces, është në hetim dhe në bazë të ligjit nuk është as PS, as Kryeministri që duhet të bëjë dekriminalizimin. Dekriminalizimin e bën ligji dhe në bazë të ligjit ka institucione që merren me këtë çështje, KQZ dhe Prokuroria. Nuk hyn fare Qeveria në këtë mes. Kushdo që merr përsipër të hyjë në një garë si deputet apo të shërbejë në këtë shtet si nëpunës i këtij shteti duhet të bëjë një deklaratë dhe duhet të thotë se cila është gjendja e tij në raport me ligjin.

Vazhdon…

/ Top Channel