Çështja e detit me Greqinë, Meta nga burgu: Mos e çoni në Hagë, trajtojeni si interes kombëtar!

Presidenti i Partisë së Lirisë, Ilir Meta, ka ngritur shqetësimin për mënyrën si po trajtohet çështja e detit me Greqinë, duke akuzuar qeverinë për mungesë transparence dhe veprime që, sipas tij, mund të dëmtojnë interesat e Shqipërisë.

Meta rikujton se çështjen e ka ndjekur për 13 vite, nga posti i ministrit të Jashtëm deri te ai i Presidentit.

Statusi i plotë i Metës në rrjetet sociale:

Çështja e Detit është jo vetëm shumë herë më e “thellë” se vetë Deti Jon, por edhe aq e shëmtuar fatkeqësisht, në kontrast të plotë me bukurinë përrallore të Jonit.

Këtë çështje, për shkak të detyrave shtetërore, kam qenë i detyruar ta ndjek për gati 13 vjet, prej funksioneve të larta, nga Ministër i Jashtëm në shtator 2009 e si President i Republikës deri në korrik 2022.

Akti i fundit zyrtar që kam bërë si President i Republikës, ishte informimi zyrtar nominal i çdo deputeti të Kuvendit lidhur me ecurinë e kësaj çështjeje gjatë pesë viteve që unë shërbeva si President i Republikës.

Ky akt synonte, jo vetëm realizimin e një transparence, por edhe ndërgjegjësimin për rëndësinë e vëmendjes që kërkonte kjo çështje tejet e koklavitur, por kurrë prej meje.

Dihet se falë ankimit të Partisë Socialiste, Gjykata Kushtetuese u investua duke nxjerrë një vendim të posaçëm kushtetues si udhërrëfyesi i vetëm për parimet dhe rrugët e negocimit deri në përcaktimin në detaje të rolit të çdo institucioni shtetëror.

Në respekt të këtyre detyrimeve kushtetuese, kam bashkëpunuar me Qeverinë, duke dhënë edhe autorizimin për krijimin e grupit negociator.

Por çuditërisht, në vitin 2018, pala greke kërkoi të operohej në bazë të vullnetit politik, çfarë nuk ishte kompetencë e grupit negociator.

Në këto rrethana të reja, si President i Republikës pres në takim Kryeministrin Rama për të ecur drejt zgjidhjes së kësaj çështjeje, e cila tani kishte vetëm një rrugë, autorizimin e Kryeministrit për drejtimin e negociatave.

Për mua kjo ishte plotësisht e logjikshme, duke patur në konsideratë se Kryeministri ishte edhe bartës i vullnetit të shumicës në Kuvend, roli i të cilit ishte dhe mbetet i pashmangshëm në çdo marrëveshje të tillë.

Por dakordësia e këtij takimi jo vetëm që nuk u shoqërua kurrë me një kërkesë për autorizim nga Kryeministri dhe Qeveria, por përkundrazi, u shoqërua me një ndërprerje të njëanshme të komunikimit institucional për këtë çështje, për të vazhduar më tej me dizinformacione ndaj palës greke sikur Presidenti i Republikës bllokonte procesin, aq sa Z. Avramopulos u habit pas takimit me mua për dy histori krejt të ndryshme që dëgjonte për të njëjtën çështje.

Jo vetëm kaq, por Qeveria vazhdonte sjelljet e saj jotransparente dhe Kryeministri, si shejtan-budalla, bënte edhe deklarata publike për këtë çështje, të cilat mund të rëndonin pozitën e shtetit shqiptar në gjykatat ndërkombëtare.

Aq shumë ishte helmuar pala greke me dizinformacione sa Ministri i Jashtëm atë kohë, Z. Dendias, në Maj 2022, pasi i refuzoi Ministres së Jashtme modifikimin e dakordësisë së 20 Tetorit 2020 që kishte arritur me Kryeministrin Rama, deklaroi se puna për mbylljen e Marrëveshjes së Detit do të fillonte sapo në zyrë të hynte Presidenti i ri i Shqipërisë (pra të ikte Meta).

Sot që unë po shkruaj këto rradhë kanë kaluar tre vjet e gjysmë që nuk jam në zyrën e Presidentit, por jam në një “zyrë” të re edhe për shkak të (mos) Marrëveshjes së Detit.

Meqenëse këtu në “zyrën” e re, u informova nga mediat shqiptare, të cilat ishin informuar nga mediat dhe autoritetet greke, për vizitën e afërme të Ministres së Jashtme të vendit tonë, ku theksohej se temë kryesore do të ishte edhe Çështja e Detit, vetëm në interes të suksesit të kësaj vizite, por edhe mbrojtjes konstruktive e legjitime të interesave sovrane të Shqipërisë, do të doja të ndriçoheshin sa të ishte e mundur disa pyetje dhe disa çështje jetike, për të cilat nuk flitet askund.

Në 20 tetor 2020, Rama-Dendias ranë dakord të shkojnë në Hagë për Detin, si dhe të shkojnë për gjithë çështjen, duke bërë kështu NUL negociatat dhe dakordësitë e vitit 2018.

Kur u mor vendimi nga Kryeministri, nuk kishte dhe ende nuk ka (në dijeninë time) grup negociator.

Pas autorizimit duhet të ngrihet Grupi Negociator për hartimin e Marrëveshjes Speciale të ratifikuar nga dy vendet dhe që i paraqitet Gjykatës Ndërkombëtare.

Kjo Marrëveshje përmban pyetjet për gjykatën, që zakonisht kërkon zgjidhjet për mosdakordësitë.

𝐕𝐞𝐧𝐝𝐢𝐦𝐢 𝐢 𝐊𝐫𝐲𝐞𝐦𝐢𝐧𝐢𝐬𝐭𝐫𝐢𝐭 𝐑𝐚𝐦𝐚 𝐩𝐞̈𝐫 𝐭𝐞̈ 𝐬𝐡𝐤𝐮𝐚𝐫 𝐧𝐞̈ 𝐇𝐚𝐠𝐞̈ 𝐩𝐞̈𝐫 𝐭𝐞̈ g𝐣𝐢𝐭𝐡𝐞̈ 𝐜̧𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐣𝐞𝐧 𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐣𝐚𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐤𝐨𝐦𝐩𝐞𝐭𝐞𝐧𝐜𝐚𝐯𝐞 𝐭𝐞̈ 𝐭𝐢𝐣 𝐤𝐮𝐬𝐡𝐭𝐞𝐭𝐮𝐞𝐬𝐞 𝐝𝐡𝐞 𝐧𝐠𝐫𝐢𝐭𝐣𝐚 𝐞 𝐠𝐫𝐮𝐩𝐢𝐭 𝐬𝐨𝐭 𝐧𝐞̈𝐧𝐤𝐮𝐩𝐭𝐨𝐧 𝐥𝐞𝐠𝐣𝐢𝐭𝐢𝐦𝐢𝐦𝐢𝐧 𝐞 𝐯𝐞𝐧𝐝𝐢𝐦𝐢𝐭 𝐭𝐞̈ 𝐭𝐢𝐣 (𝐟𝐚𝐤𝐭𝐢𝐭 𝐭𝐞̈ 𝐤𝐫𝐲𝐞𝐫).

Çfarë u arrit në vitin 2018 sipas dijenisë time?

U reflektuan vendimet e Gjykatës Kushtetuese:

Titulli i Marrëveshjes, parimi i delimitimit, me distanca të barabarta dhe korrektuar për Equitenë, u hoq neni 2 i Marrëveshjes, u vlerësua kufiri në Gjirin e Ftelias.

𝐏𝐞̈𝐫𝐯𝐞𝐜̧ 𝐤𝐞̈𝐭𝐲𝐫𝐞, 𝐆𝐫𝐞𝐪𝐢𝐚 𝐧𝐣𝐨𝐡𝐮 𝐯𝐢𝐣𝐞̈𝐧 𝐞 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭𝐞̈ 𝐛𝐚𝐳𝐞̈ 𝐭𝐞̈ 𝐒𝐡𝐪𝐢𝐩𝐞̈𝐫𝐢𝐬𝐞̈ 𝐦𝐞 𝐞𝐟𝐞𝐤𝐭 𝟒𝟎 𝐤𝐦² 𝐝𝐡𝐞 𝐬𝐢 𝐛𝐚𝐳𝐞̈ 𝐥𝐢𝐠𝐣𝐨𝐫𝐞 𝐧𝐞̈ 𝐭𝐞𝐤𝐬𝐭 𝐮 𝐩𝐞̈𝐫𝐟𝐬𝐡𝐢 𝐏𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐥𝐢 𝐢 𝐅𝐢𝐫𝐞𝐧𝐜𝐞𝐬 𝐢 𝟏𝟗𝟐𝟓 𝐩𝐞̈𝐫 𝐤𝐮𝐟𝐢𝐣𝐭𝐞̈ 𝐭𝐨𝐤𝐞̈𝐬𝐨𝐫𝐞̈.

U dakordësua teksti i Marrëveshjes, vija me distanca të barabarta, si dhe parimi i Equitesë për shkëmbinjtë në detin territorial dhe ishujt në Shelfin Kontinental dhe ZEE.

𝐂̧𝐟𝐚𝐫𝐞̈ 𝐧𝐝𝐨𝐝𝐡 𝐧𝐞̈𝐬𝐞 𝐬𝐡𝐤𝐨𝐣𝐦𝐞̈ 𝐩𝐞̈𝐫 𝐭𝐞̈ 𝐠𝐣𝐢𝐭𝐡𝐞̈ 𝐜̧𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐣𝐞𝐧 𝐧𝐞̈ 𝐇𝐚𝐠𝐞̈?

𝐃𝐚𝐤𝐨𝐫𝐝𝐞̈𝐬𝐢𝐭𝐞̈ 𝐞 𝟐𝟎𝟏𝟖 𝐛𝐞̈𝐡𝐞𝐧 𝐍𝐔𝐋 𝐝𝐡𝐞 𝐞 𝐠𝐣𝐢𝐭𝐡𝐞̈ 𝐜̧𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐣𝐚 𝐤𝐨𝐧𝐬𝐢𝐝𝐞𝐫𝐨𝐡𝐞𝐭 𝐦𝐨𝐬𝐫𝐚𝐤𝐨𝐫𝐝𝐞̈𝐬𝐢.

𝐁𝐢𝐞 𝐩𝐞̈𝐫𝐟𝐬𝐡𝐢𝐫𝐣𝐚 𝐞 𝐏𝐫𝐨𝐭𝐨𝐤𝐨𝐥𝐥𝐢𝐭 𝐭𝐞̈ 𝐅𝐢𝐫𝐞𝐧𝐜𝐞𝐬 𝟏𝟗𝟐𝟓 𝐧𝐞̈ 𝐝𝐫𝐚𝐟𝐭-𝐦𝐚𝐫𝐫𝐞̈𝐯𝐞𝐬𝐡𝐣𝐞.

𝐁𝐢𝐞 𝐬𝐢𝐩𝐞̈𝐫𝐟𝐚𝐪𝐣𝐚 𝟒𝟎 𝐤𝐦², 𝐬𝐞𝐩𝐬𝐞 𝐫𝐫𝐞𝐳𝐢𝐤𝐨𝐣𝐦𝐞̈ 𝐭𝐞̈ 𝐧𝐚 𝐫𝐫𝐞̈𝐳𝐨𝐡𝐞𝐭 𝐯𝐢𝐣𝐚 𝐞 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭𝐞̈ 𝐛𝐚𝐳𝐞̈.

Nëse shkohet për të gjithë çështjen në Hagë, vija e drejtë bazë do të përbëjë mosdakordësi dhe do merret në shqyrtim nga GJND dhe gjasat janë ta rrëzojë. (precedenti Somali- Kenia).

𝐄 𝐯𝐞𝐭𝐦𝐣𝐚 𝐦𝐮𝐧𝐝𝐞̈𝐬𝐢 𝐪𝐞̈ 𝐆𝐫𝐞𝐪𝐢𝐚 𝐭𝐞̈ 𝐫𝐫𝐞̈𝐳𝐨𝐣𝐞̈ 𝐯𝐢𝐣𝐞̈𝐧 𝐞 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭𝐞̈ 𝐛𝐚𝐳𝐞̈ 𝐭𝐞̈ 𝐒𝐡𝐪𝐢𝐩𝐞̈𝐫𝐢𝐬𝐞̈ 𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐞̈ 𝐧𝐣𝐞̈ 𝐯𝐞𝐧𝐝𝐢𝐦 𝐠𝐣𝐲𝐤𝐚𝐭𝐞.

Ndërkohë që Greqia e njohu në negociatat e 2018, sepse nuk kishte mundësi ta kontestonte në rrugë diplomatike.

𝐊𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐮 𝐝𝐨 𝐭𝐞̈ 𝐡𝐮𝐦𝐛𝐢𝐬𝐧𝐢𝐦 𝐝𝐡𝐞 𝟒𝟎 𝐤𝐦². (𝐏𝐞̈𝐫𝐬𝐞?)

𝐊𝐞̈𝐭𝐞̈ 𝐧𝐞̈ 𝐝𝐢𝐣𝐞𝐧𝐢𝐧𝐞̈ 𝐭𝐢𝐦𝐞 𝐞 𝐤𝐨𝐧𝐟𝐢𝐫𝐦𝐨𝐧 𝐞𝐝𝐡𝐞 𝐤𝐨𝐦𝐩𝐚𝐧𝐢𝐚 𝐞 𝐙𝐧𝐣. 𝐁𝐥𝐚𝐢𝐫 ” 𝐎𝐦𝐧𝐢𝐬 𝐒𝐭𝐫𝐚𝐭𝐞𝐠𝐲”, 𝐪𝐞̈ 𝐮 𝐩𝐚𝐠𝐮𝐚 𝟑 𝐦𝐢𝐥𝐢𝐨𝐧 𝐞𝐮𝐫𝐨 𝐝𝐡𝐞 𝐝𝐨𝐫𝐞̈𝐳𝐨𝐢 𝐫𝐚𝐩𝐨𝐫𝐭𝐢𝐧 𝐟𝐢𝐧𝐚𝐥 𝐦𝐞 𝐤𝐨𝐧𝐤𝐥𝐮𝐳𝐢𝐨𝐧𝐢𝐧 𝐬𝐞 “𝐫𝐫𝐞𝐳𝐢𝐤𝐨𝐧𝐢 𝐯𝐢𝐣𝐞̈𝐧 𝐞 𝐝𝐫𝐞𝐣𝐭𝐞̈ 𝐛𝐚𝐳𝐞̈ 𝐧𝐞̈ 𝐇𝐚𝐠𝐞̈”.

Ishte pikërisht ky raport dhe konkluzion edhe i “Omnis Strategy” që e detyroi Ministren e Jashtme, Znj. Olta Xhaçka në maj 2022, t’i kërkonte homologut grek Z. Dendias, modifikimin e dakordësisë të 20 tetorit 2020, Rama-Dendias, që u refuzua nga ky i fundit, që mezi priste largimin e Presidentit të Republikës.

Meqënëse po bëhen katër vite që e kemi paguar 3 milion, euro “Omnis Strategy ” kur do të njihemi me konkluzionet dhe vlerësimet e saj?

A e ka Presidenti i Republikës këtë raport të plotë? Po Kryetari i Kuvendit?

Po Kryetarët e Grupeve Parlamentare? Po Komisioni i Ligjeve? Po Komisioni i Jashtëm?

A janë në dijeni këto institucione dhe funksionarë për shkak të detyrës së tyre nëse Greqia ka dorëzuar një draft të Marrëveshjes Speciale për negocim?

Po për përmbajtjen e draft-marrëveshjes të MEPJ?
Për çfarë do shkohet në Hagë?
Për të gjithë çështjen apo vetëm për çfarë nuk është rënë dakord në 2018?
A ka përputhje dhe për çfarë çështjesh midis draftit grek dhe atij shqiptar për Marrëveshjen Speciale?

𝐉𝐮 𝐥𝐮𝐭𝐞𝐦 𝐭𝐞̈ 𝐠𝐣𝐢𝐭𝐡𝐞̈𝐯𝐞 𝐭𝐞̈ 𝐦𝐨𝐬 𝐞 𝐭𝐫𝐚𝐣𝐭𝐨𝐧𝐢 𝐜̧𝐞̈𝐬𝐡𝐭𝐣𝐞𝐧 𝐞 𝐃𝐞𝐭𝐢𝐭 𝐬𝐢 𝐭𝐨𝐤𝐚𝐭 𝐞 𝐆𝐣𝐢𝐩𝐞𝐬𝐞̈ 𝐨𝐬𝐞 𝐭𝐞𝐧𝐝𝐞𝐫 𝐬𝐞𝐤𝐫𝐞𝐭, 𝐬𝐞𝐩𝐬𝐞 𝐧𝐮𝐤 𝐝𝐨 𝐭𝐞̈ 𝐤𝐞𝐭𝐞̈ 𝐦𝐞̈ 𝐦𝐮𝐧𝐝𝐞̈𝐬𝐢 𝐤𝐨𝐫𝐫𝐢𝐠𝐣𝐢𝐦𝐢.

Ndaj në mënyrë transparente, konstruktive dhe profesionale, ndihmojeni edhe Ministren e Jashtme të ketë një vizitë të suksesshme në Athinë.
Edhe një konsultë me negociatorët e 2018, nuk do të ishte humbje kohe. Po kështu edhe me ish-anëtarët e nderuar të Gjykatës Kushtetuese.