Në 500 vjetorin e Dollarit zbulohet ‘vendlindja’ – Kush është qyteza europiane që i dha ‘jetë’ monedhës amerikane?!
Dollari amerikan është monedha më e përdorur në botë. Ai përfaqëson kërkesën kryesore globale de fakto dhe standardin jozyrtar të arit në botë. Sipas Fondit Monetar Ndërkombëtar, 62% e rezervave financiare të planetit mbahen në dollarë amerikanë, më shumë se dyfishi i zotërimeve të huaja totale të euros, yen dhe renminbi të kombinuara bashkë. Tridhjetë e një kombe e kanë adoptuar atë si monedhën e tyre zyrtare ose i kanë emëruar paratë e tyre sipas saj; më shumë se 66 vende lidhin vlerën e monedhave të tyre në të; dhe tani pranohet edhe në vende të largëta sa Koreja e Veriut, Siberia dhe në stacionet kërkimore të Polin të Veriut.
Megjithatë sipas një artikulli të publikuar nga BBC, ekziston një vend ku dollari nuk pranohet dhe është pikërisht në qytetin e vogël Çek të Jáchymov, që për ironi është edhe vendi ku dollari ka origjinën e tij 500 vjeçare, ekzaktësisht në janar 1520. Në Jáchymov, vendasit pranojnë vetëm koruna, euro ose ndonjëherë edhe rubla ruse.
Por ishte leuuwendaler holandez (“dollari luan” ose “daler” për shqiptimin e shkurtër pothuajse identikisht me “dollarin” anglez), shkruhet në artikull, që i dha monedhës amerikane emrin e saj. Pasi mbërritën për herë të parë në Në Amsterdam në Shekullin 17 me kolonizuesit holandezë, daler-ët u përhapën shpejt në të trembëdhjetë Kolonitë ndërkohë që të gjithë anglisht folësit filluan t’i thërrasin ata dhe të gjitha monedhat e argjendta me peshë të ngjashme, duke përfshirë edhe monedhën spanjolle të përdorur gjerësisht ‘real de a ocho’ (pjesëz tetëshe) “dollarë ”. Dollari u bë monedha zyrtare e SHBA-së në 1792 dhe që nga ajo kohë, dollari i frymëzuar nga tregu ka vazhduar marshimin e tij në të gjithë globin drejt vendeve si Australia, Namibia, Singapori dhe Fixhi.
Pasi bomba atomike e Oppenheimer-it përfundoi në mënyrë efektive Luftën e Dytë Botërore, rreth 50 mijë të burgosur politikë sovjetikë u dërguan në Jáchymov midis 1949 dhe 1964 për të gërmuar, shtypur dhe ngarkuar uranium për të ushqyer arsenalin atomik të BRSS. Në fakt, me siguri dy simbolet më të fuqishme të forcës në botën moderne, dollari dhe armët bërthamore, vijnë nga ky qytet i çuditshëm minierash në kodrat Bohemiane.
Ende nuk ka shenja askund në Jáchymov që deklarojnë pretendimin e tij të ligjshëm si vendlindja e dollarit. (BBC)
Për artikullin e plotë mund të klikoni këtu!
Përshtati: SCAN