Si të shndërroni dështimin në forcë dhe sukses? – Ja çfarë këshillon filozofia japoneze

Sikurse një filxhan apo pjatë edhe njerëzit mund të krisen apo madje edhe të thyhen. Sigurisht kur kjo ndodh nuk duhet kurrë sesi ta lëshojmë veten totalisht në mërzi dhe depresion. Përkundrazi, në këtë moment ju mund të shijoni të metat dhe mësoni ‘i shndërroni plagët që keni në art, si kintsugi, një praktikë e lashtë japoneze që zbukuron qeramikën e thyer.

Kintsugi, ose shkrirja e arit, është një shfaqje fizike e rezistencës. Në vend që të hidhnin anije të shkatërruara, praktikuesit e riparimit të artit thyenin sende me një ngjitës të artë që rriste linjat e thyerjes, duke e bërë objektin unik. Ata i kushtonin vëmendje linjave të bëra nga koha dhe nga përdorimi i tepërt. Kjo praktikë, e njohur edhe si kintsukuroi (金 繕 い), që fjalë për fjalë do të thotë arnim ari, thekson bukurinë dhe dobinë e prishjeve dhe papërsosmërive, pra e kthen problemin në një plus.

Riparim i artë

Sipas historianëve të artit, kintsugi lindi rastësisht teksa shoguni i shekullit të 15-të, Ashikaga Yoshimasa theu tasin e tij të preferuar të çajit, duke e dërguar atë në Kinë për riparime dhe u zhgënjye kur e pa atë të arnuar pjesë. Kunjat metalike ishin të padobishme, kështu që zejtarët vendas dolën me një zgjidhje, ata mbushën plasaritjet me një llak të artë, duke e bërë tasin më unik dhe të vlefshëm. Ky riparim e rriti vlerën e tasit të thyer duke e kthyer sërish në të preferuarin e shogun-it dhe nxiti një formë krejt të re arti.

Një rrëmujë e bukur

Ndoshta nuk prisni që njerëzit e tjerë të jenë perfektë, madje e vlerësoni kur njerëzit ekspozojnë dobësitë e tyre, tregojnë plagë të vjetra ose pranojnë gabime. Është evidente që të gjithë ne jemi të thyeshëm dhe të gabueshëm, që shërohemi dhe kështu më pas rritemi, që u mbijetojmë goditjeve të egos ose reputacionit ose shëndetit tonë dhe mund të vazhdojmë të jetojmë për të treguar ‘përrallën’. Ekspozimi i dobësive duke pranuar gabimin krijon intimitet dhe besim në marrëdhënie dhe nxit faljen.

Megjithatë, edhe pse shpesh lehtësohemi kur të tjerët janë të ndershëm, vetë kemi frikë ta ekspozojmë veten më shumë se sa duhet. Psikologët e quajnë këtë fenomen “efekt të rrëmujës së bukur”. Ne e shohim ndershmërinë e njerëzve të tjerë në lidhje me të metat e tyre si pozitive, por e konsiderojmë pranimin e dështimeve tona shumë më problematik.

Sipas një studimi të kohëve të fundit nga psikologët në Universitetin e Mannheimin në Gjermani, botuar në Gazetën e Personalitetit dhe Psikologjisë Sociale (paywall), kjo tendencë buron nga fakti se ne i kuptojmë përvojat e njerëzve të tjerë në mënyrë abstrakte, ndërsa tonat i shohim konkretisht. Ne i ndiejmë gjërat që na ndodhin shpirtërisht dhe fizikisht. Ajo që ndodh me të tjerët, megjithatë, funksionon më shumë si një përrallë mësimore, sepse dhimbja e dështimit nuk është e jona dhe distanca na jep perspektivë. Të gjithë e kuptojmë në teori se gjërat e këqija ndodhin. Por gjithashtu ndjehemi vërtet keq kur ato na ndodhin ne, dhe e dënojmë veten për këtë. Papërsosmëritë duhen parë si dhurata me të cilat duhet veç punuar pak dhe jo si diçka që duhet fshehur me turp.

Është absurde të turpërohesh për gabime dhe dështime që na ndodhin në jetë sepse ato u ndodhin të gjithëve, dhe asnjë përvojë nuk shkon dëm. Çdo gjë që bëni, e mirë, e keqe apo e shëmtuar,  mund të shërbejë si mësim, edhe nëse është diçka që nuk do të dëshironit të përsërisni më. Në të vërtetë, gabimet mund të jenë përvojat më të rëndësishme dhe efektive nga të gjitha.

Gjërat mund të shkojnë keq, por kjo është jeta dhe ju mund të përdorni çdo copëz të thyer në mënyrë të mençur, ta mblidhni veten dhe forcat dhe të vazhdoni më tej akoma dhe më të fortë. Kjo është esenca e filozofisë japoneze mottanai, një burim rigjenerimi.

Nuk është e thënë të përpiqemi të dukemi të rinj dhe të përsosur, si të ishim të gjithë produkte krejt të reja të prodhuara për Instagram. Flokë të bardhë, lëkurë të rrudhur, plagë, kilogram të tepërt që tregojnë pasionin tuaj për ushqim të mirë, këto janë disa karakteristika që nuk duhet të lyhen, të tërhiqen, të fshihen, apo të humbasin. Këto përkundrazi mund të shihen si shenja që ju po bëni diçka të drejtë, që ju po vazhdoni më tej, çka disa filozofë argumentojnë se është kuptimi i vërtetë i jetës.

“Gjykimet tona estetike të bazuara në përsosmëri dhe papërsosmëri kanë pothuajse pa ndryshim pasoja që ndikojnë në cilësinë e jetës, klimën sociale dhe politike të një shoqërie dhe shtetet e botës,” shkruan filozofi estetik Saito. Kur presim që gjithçka dhe të gjithë të jenë perfekt, përfshirë veten, ne jo vetëm që humbasim shumë nga ajo që është realisht e bukur, por krijojmë një botë mizore, ku burimet harxhohen, cilësitë pozitive të njerëzve anashkalohen në favor të të metave të tyre, dhe standardet tona bëhen pamundësisht të kufizueshme, të limituara dhe jo të shëndetshme.

Në vend të kësaj, qasja kintsugi shfrytëzon më shumë atë që ekziston tashmë, nënvizon bukurinë e asaj që bëjmë, të metat dhe të gjitha, në vend që të na lërë përjetësisht të kërkojmë për më shumë, për tjetër apo për ndryshe dhe më mirë. Siç shpjegon Enciklopedia e Filozofisë Stanford, në Zen Japonez, praktikuesi ulet dhe punon me atë që është dhe disponon.

“Mendja e zakonshme është zgjidhja dhe rruga për t’u ndjekur”, sipas master të Zen, Basho të shekullit të 9-të. Ai shpjegon, “Cila është mendja e zakonshme? Është mendja në të cilën nuk ka trillime, nuk ka gjykime mbi vlera të njëanshme, nuk ka preferenca, nuk ka kohë ose përjetësi, as mendime dualiste si të përgjithshme dhe të shenjta. ”

Me fjalë të tjera, përvojat që keni dhe personi që tashmë jeni, mjaftojnë. Ju mund, natyrisht, herë pas here të pësoni zhgënjime dhe thyerje dhe të keni nevojë për riparime, por kjo është diçka e mirë. Realiteti është materiali më i mirë dhe më i bollshëm në planet, i disponueshëm për këdo, falas, dhe ne të gjithë mund të përdorim atë që kemi tashmë, përfshirë të metat tona, për të qenë të bukur. Në fund të fundit, plagët tona janë ato që na japin karakter. (Quartz)

/ SCAN