Deputetja e LSI Kejdi Mehmetaj paraqet Ligjin Për Vullnetarizmin

Politikë E Mërkurë, 7 Prill 2021 03:53

Deklarata për shtyp e deputetes së Lëvizjes Socialiste për Integrim, znj. Kejdi Mehmetaj.

Grupi Parlamentar i Lëvizjes Socialiste për Integrim ka qenë gjithmonë shumë i vëmendshëm dhe i kujdesshëm për sa i takon problemeve të të rinjve dhe reflektimit të interesit rinor në ligjet apo paketat që kemi diskutuar e miratuar.

Sot kemi depozituar në Kuvendin e Shqipërisë një projektligj të munguar dhe shumë të kërkuar nga të rinjtë dhe shoqëria civile, ligjin për vullnetarizmin.

Ligji për vullnetarizmin ka qenë një ndër pikat tona kryesore në programin për rininë dhe sot ndihemi mirë që më në fund mund ta shtyjmë këtë proces përpara.

Puna për hartimin e këtij ligji ka nisur rreth dy vite më parë dhe nuk bëhet fjalë vetëm për një ligj, por për një politikë të dedikuar për vullnetarizmin. Të rinjtë e Lëvizjes Socialiste për Integrim kanë punuar për rreth dy vite në konsultime të vazhdueshme me shoqërinë civile dhe të rinjtë në gjithë Shqipërinë, duke e shoqëruar këtë dhe me mjaft aksione konkrete të vullnetarizmit nga ana e LRI-së, e cila ka provuar në terren domosdoshmërinë e madhe të këtij ligji. Aksione këto që kanë qenë të larmishme të shumta dhe kanë prekur një sërë fushash të vullnetarizmit. Këto janë shtrirë përgjatë në kohë qysh prej themelimit të LRI-së si organizatë.

Interesi i të rinjve dhe qytetarëve është gjithmonë e më shumë në rritje sa i takon punës vullnetare dhe dëshirës për të qenë aktiv në komunitet dhe social në përditshmëri, por mungesën e një strategjie për vullnetarizmin dhe një kuadri ligjor rregullator në këtë aspekt e bën të vështirë për institucionet të hapin dyert për vullnetarët dhe gati të pamundur për qytetarët të tregohen vullnetarë ose të kryejnë punë vullnetare.

Ndër shtysat kryesore për të punuar me këtë ligj, përveç kërkesës së drejtpërdrejtë të të rinjve, ishin edhe benefitet, që sjell vullnetarizmi në shoqëri. Impakti që ka tek vullnetarët drejtpërdrejtë, duke zhvilluar tek ata ndjenja humane dhe duke i bërë më të përgjegjshëm.

Impakti që ka për shoqërinë në tërësi në aspektin social dhe në zhvillimin e demokracisë dhe impakti pozitiv që krijohet në ekonominë e vendit është tashmë gjerësisht i provuar.

Gjithashtu, Bashkimi Evropian rekomandon formalizimin e punës vullnetare si një mundësi për të nxitur një shoqëri aktive, për të shtuar solidaritetin në komunitet dhe njëkohësisht për të rritur kapacitetet personale të individit.

Ky ligj që kemi depozituar sot do të rregullojë marrëdhëniet midis aktorëve pjesëmarrës në fushën e vullnetarizmit si dhe do të përcaktojë hapësirën vepruese, gjithashtu do të shërbejë si ura që do të lidh institucionet shtetërore qendrore dhe lokale me vullnetarizmin si proces.

Ligji parashikon detyrat dhe evidenton të drejtat duke bërë të mundur bashkëpunimin e subjekteve në arritjen e asaj që quhet e mira e përbashkët.

Pra ky është një ligj dedikuar vullnetarizmit, por mbi të gjitha vullnetarëve. Përgjatë kësaj periudhe dyvjeçare pune, komunikimi ynë ka qenë i vazhdueshëm edhe me ekspertizën ndërkombëtare, e cila ka mbështetje maksimale për këtë nisëm. Gjithashtu, për ne është e rëndësishme që maxhoranca në tërësinë e saj e ka kthyer vëmendjen drejt vullnetarizmit, pasi kështu do zhvillojmë një politikë gjithëpërfshirëse dhe në shërbim të qytetarëve.

Ne kemi bindjen se depozitimi i këtij ligji në Kuvend ndër të tjera do të nxisë një debat të gjerë qytetar mbi vullnetarizmin dhe gjithashtu do i hapë rrugën një sërë nismave të tjera të ngjashme.

KUVENDI

P R O J E K T L I G J

Nr. __________, datë _______________

PËR PUNËN VULLNETARE

Në mbështetje të neneve 78 dhe 83, pika 1, të Kushtetutës, me propozimin e një grupi deputetësh

KUVENDI

I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË

VENDOSI:

KREU I

DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

Neni 1

Objekti

Ky ligj përcakton parimet kryesore si dhe kushtet dhe kriteret për kryerjen e punës vullnetare në Republikën e Shqipërisë.

Neni 2

Qëllimi

Ky ligj synon rregullimin ligjor të punës vullnetare me qëllim rritjen e pjesëmarrjes së individëve në jetën sociale për përmirësimin e cilësisë së jetës në komunitet si dhe zhvillimin e vlerave të solidaritetit njerëzor.

Neni 3

Fusha e zbatimit

1. Ky ligj zbatohet për të githë subjektet që kryejnë dhe/apo përfitojnë punë vullnetare në Republikën e Shqipërisë.

2. Ky ligj nuk zbatohet për:

a) kryerjen e punëve ose shërbimeve që një person është i detyruar t’i kryejë për një person tjetër sipas legjislacionit në fuqi dhe që nuk janë objekt i këtij ligji;

b) kryerjen e punëve ose shërbimeve që janë të zakonshme në familje, shoqëri apo në marrëdhëniet e fqinjësisë;

c) dhurimin e gjakut;

ç) realizimin e detyrimeve të caktuara me vendim gjykate të formës së prerë.

Neni 4

Puna vullnetare

1. Puna vullnetare është investimi me vullnet të lirë i kohës, njohurive dhe aftësive për kryerjen e aktiviteteve ose shërbimeve nga vullnetari, në dobi të ofruesit dhe/apo përfituesit të punës vullnetare.

2. Puna vullnetare kryhet pa pagesë, pa kompensim ose ndonjë përfitim tjetër material, përveç rasteve kur ky ligj parashikon ndryshe.

Neni 5

Vullnetari

1. Vullnetar , në kuptim të këtij ligji është:

a) çdo person fizik vendas ose i huaj që gëzon zotësi të plotë për të vepruar sipas legjislacionit në fuqi;

b) çdo person me aftësi të kufizuara, i cili mund të kryejë punë vullnetare në përputhje me aftësitë he zhvillimin e tij fizik e mendor;

c) çdo i mitur i moshës 15 deri 18 vjeç, sipas përcaktimeve të nenit 6 të këtij ligji.

Neni 6

Vullnetari i mitur

1. Vullnetari i mitur mund të lidhë kontratë të punës vullnetare vetëm me pëlqimin me shkrim të prindit ose përfaqësuesit të tij ligjor.

2. Rregullat e përcaktuara në legjislacionin në fuqi për marrëdhëniet e punës, të cilat trajtojnë mbrojtjen e një punëmarrësi të mitur, do të zbatohen edhe për mbrojtjen e vullnetarit të mitur.

Neni 7

Vullnetari i huaj

Vullnetari, i cili nuk është shtetas shqiptar, ka të drejtë të kryejë punë vullnetare në territorin e Republikës së Shqipërisë, me kusht që të jetë i pajisur me leje qëndrimi të përkohshme ose të përhershme të lëshuar në përputhje me legjislacionin në fuqi për të huajt.

Neni 8

Shtetasi shqiptar që kryen punë vullnetare jashtë vendit

Shtetasi shqiptar mund të kryejë punë vullnetare jashtë territorit të Republikës së shqiperisë, në përputhje me aktet ndërkombëtare dhe rregullat e përcaktuara në legjislacionin e vendit ku do të kryhet puna vullnetare.

Neni 9

Ofruesi i punës vullnetare

1. Ofrues i punës vullnetare mund të jetë një organ publik, bashkësi fetare ose organizatë jofitimprurëse.

2. Ofrues i punës vullnetare mund të jetë edhe një person juridik vendas ose i huaj, i cili në ofrimin e punës vullnetare në përputhje me këtë ligj, nuk synon veprimtari fitimprurëse.

Neni 10

Përfituesi i punës vullnetare

1. Përfituesi i punës vullnetare mund të jetë një person fizik ose juridik, vendas ose i huaj.

2. Përfituesi i punës vullnetare mund të jetë në të njëjtën kohë edhe ofrues i punës vullnetare.

Neni 11

Kohëzgjatja e punës vullnetare

1. Kohëzgjatja ditore e punës vullnetare është jo më shumë se 5 orë në ditë.

2. Kohëzgjatja javore e punës vullnetare është jo më shumë se 25 orë në javë.

Neni 12

Ndalimi i diskriminimit

Nalohet çdo lloj diskriminimi i bërë ndaj vullnetarit gjatë kohëzgjatjes së punës punës vullnetare.

KREU II

KONTRATA E PUNËS VULLNETARE

Neni 13

Kontrata e punës vullnetare

1. Kontrata e punës vullnetare përcakton të drejtat dhe detyrimet e vullnetarit dhe ofruesit të punës vullnetare dhe kushtet e kriteret e nevojshme për kryerjen e shërbimeve vullnetare.

2. Kontrata e punës vullnetare lidhet në formë të shkruar ndërmjet vullnetarit dhe ofruesit të punës vullnetare.

Neni 14

Përmbajtja e kontratës

1.Kontrata e punës vullnetare përmban:

a) identitetin, vendbanimin ose vendqëndrimin e vullnetarit ose prindit/përfaqëuesit ligjor për vullnetarin e mitur;

b) numrin personal të identifikimit të vullnetarit ose prindit/përfaqëuesit ligjor për vullnetarin e mitur;

c) identitetin dhe adresën e ofruesit të punës vullnetare;

d) numrin personal të identifikimit të ofruesit të punës vullnetare;

e) identitetin dhe adresën e përfituesit të punës vullnetare;

f) kohëzgjatjen dhe vendin e kryerjes së punës vullnetare;

g) përshkrimin e punës vullnetare që do të kryhet;

h) të drejtat dhe detyrimet e palëve;

i) shkaqet dhe mënyrën e zgidhjes së kontratës;

j) të dhënat për shpenzimet që kanë të bëjnë me kryerjen e punës vullnetare dhe mënyrën e kompensimit të tyre.

2. Kontrata mbi punën vullnetare mund të përmbajë dhe elemente të tjerë për të cilat palët bien dakord për të specifikuar kushtet në të cilat do të kryhet puna, në përputhje me këtë ligj.

Neni 15

Efektet e kontratës

1. Me lidhjen e kontratës së punës vullnetare, të drejtat që kanë lindur nga papunësia nuk humbasin.

2. Kontratat e punës vullnetare, që lidhen me qëllim shmangien e lidhjes së një kotrate pune janë të pavefshme.

Neni 16

Përfundimi i kontratës

1. Kontrata e punës vullnetare përfundon:

a) kur mbaron periudha për të cilën është lidhur kontrata;

b) kur vullnetari bëhet i paaftë për të kryer punën vullnetare;

c) me marrëveshje ndërmjet palëve;

ç) me zgjidhje të njëanshme të kontratës.

Neni 17

Zgjidhja në mënyrë të njëanshme e kontratës

1. Vullnetari ose ofruesi i punës vullnetare, mund të zgjidhin në çdo kohë, në mënyrë të njëanshme kontratën e punës vullnetare, për shkaqe të justifikuara.

2.Ofruesi i punës vullnetare mund të zgjidhë kontratën para afatit të mbarimit të saj, kur:

a) nuk ka më nevojë për punë vullnetare;

b) nuk është në gjendje për të siguruar kushtet e nevojshme për kryerjen e punës vullnetare;

c) vërteton se vullnetari nuk përmbush detyrimet e kontratës.

3. Vullnetari mund të zgjidhe kontratën para mbarimit të afatit të saj, kur:

a) nuk është më i aftë për të kryer punën vullnetare objekt kontrate;

b) nuk ka më vullnet për të kryer punën vullnetaren objekt kontrate;

c) ofruesi i punës vullnetare nuk përmbush detyrimet e kontratës.

4. Kur zgjidhja e kontratës, sipas përcaktimit të pikës 3, shkronja b të këtij neni, sjell pasoja të rënda për vazhdimësinë e punës së ofruesit të punës vullnetare ose sjell pasoja të rënda mbi palët e treta, vullnetari është i detyruar të vazhdojë marrëdhënien kontraktuale deri në përfundimin e afatit të saj.

5. Zgjidhja e njëanshme e kontratës, në çdo rast, bëhet me shkrim. Pala, e cila kërkon zgjidhjen e kontratës, i dërgon njoftimin me shkrim palës tjetër 10 ditë përpara datës së kërkuar për zgjidhjen e kontratës.

KREU III

TË DREJTAT DHE PËRGJEGJËSITË E VULLNETAREVE DHE OFRUESIT TË PUNËS VULLNETARE

Neni 18

Të drejtat e vullnetarit

1. Vullnetari ka të drejtë:

a) të njihet me përshkrimin e punës vullnetare që do të kryejë;

b) të informohet për kushtet e punës dhe rreziqet që lidhen me punën që do të kryejë;

c) të kërkojë marrjen e masave të sigurisë teknike gjatë kryerjes së punës;

ç) të informohet nga ofruesi i punës vullnetare për rregullat e përgjithshme të punës dhe rregullat e etikës së vullnetarit;

d) të trajnohet, nëse është e nevojshme, në përputhje me natyrën e punës që do të kryejë;

dh) të pajiset me Librezë Vullnetari;

e) të mungojë në kryerjen e punës vullnetare ditore në raste se ka shkaqe të arsyeshme dhe të provueshme si: sëmundje, etj.

f) të përfitojë pushime midis orëve të punës vullnetare, në varësi të llojit të punës vullnetare që kryen;

g) të kërkojë mbrojtjen e të dhënave personale.

2. Koha e mungesës së justifikuar e përcaktuar në pikën 1, shkronja “e” e këtij neni, llogaritet në kohëzgjatjen e kontratës së punës vullnetare dhe nuk mund të jetë arsye për humbjen e të drejtave të vullnetarit të përcaktuara në këtë kontratë.

3. Vullnetari ka të drejtë të mos zbatojë udhëzimet e ofruesit të punës vullnetare nëse:

a) udhëzimet përbëjnë rrezik real për jetën, shëndetin, dhe integritetin fizik të tij;

b)udhëzimet janë në shkelje të legjislacionit në fuqi ose përcaktimeve të kontratës së punës vullnetare.

Neni 19

Përgjegjësitë e vullnetarit

1.Vullnetari ka këto përgjegjësi:

a) të kryejë punë vullnetare në përputhje me kontratën e punës vullnetare;

b) të ofrojë shërbimin personalisht dhe drejtpërdrejt, në përputhje me standardet dhe etikën profesionale, kur ofrimi i shërbimeve kërkon aftësitë profesionale;

c) të marrë pjesë në trajnime për të përmirësuar cilësinë e punës;

ç) të respektojë integritetin, misionin dhe objektivat e ofruesit të punës vullnetare.

d) të ruajë sekretin profesional me të cilin njihet për shkak të natyrës së punës që kryen;

dh) të informojë me shkrim ofruesin e punës vullnetare për çdo rrezik ose dëm real që mund t’i vijë atij vetë, ofruesit apo palëve të treta, të cilin e konstaton gjatë kryerjes së punës vullnetare;

e) të informojë paraprakisht ofruesin e punës vullnetare në rast sëmundje ose gjendjeje tjetër që e pengon atë në kryerjen e punës vullnetare.

Neni 20

Përgjegjësitë e ofruesit të punës vullnetare

1. Ofruesi i punës vullnetare ka për detyrë:

a)të ofrojë punën vullnetare në bazë të kushteve dhe detyrimeve të kontratës së punës vullnetare; b) të sigurojë kushtet dhe mjetet e nevojshme për kryerjen e punës vullnetare;

c) të lëshojë një vërtetim me shkrim me të dhëna për punën vullnetare të kryer nga vullnetari;

ç) të plotësojë Librezën e Vullnetarit;

d) të ruajë konfidencialitetin e të dhënave personale të vullnetarit;

dh) t’i sigurojë vullnetarit pagesën e shpenzimeve të nevojshme për kryerjen e punës vullnetare si shpenzime trasporti, shpenzime trajnimi, shpenzime ushqimi, si dhe çdo shpenzim tjetër që përcaktohet në kotratën e punës vullnetare.

2.Ofruesi i punës vullnetare të mbajë një regjistër për kontratat e punës vullnetare dhe të njoftojë Agjencinë Shqiptare të Punësimit brenda një periudhe prej 10 ditëve nga data e përfundimit të kontratës së punës vullnetare. Forma dhe përmbajtja e këtij regjistri përcaktohet me urdhër të ministrit përgjegjës për çështjet e punësimit.

Neni 21

Sigurimi i shëndetit për vullnetarin

1. Ofruesi i punës vullnetare detyrohet të sigurojë vullnetarin në rast të aksidenteve apo sëmundjeve që gjatë kohëzgjatjes së kontratës së punës vullnetare, kur këto lidhen në mënyrë të drejtpërdrejtë me punën e kryer vullnetare.

2. Ofruesi i punës vullnetare është i detyruar t’i japë vullnetarit një kopje të policës së sigurimit të shëndetit dhe aksidenteve, brenda 3 ditëve nga firmosja e kontratës së punës vullnetare.

Neni 22

Shpërblimi për dëmet

1.Vullnetari përgjigjet ndaj ofruesit të punës vullnetare, nëse shkakton dëme gjatë kryerjes së punës vullnetare, me dashje ose nga pakujdesia.

2.Vullnetari përgjigjet ndaj palës së tretë përfshirë edhe një përfitues të punës vullnetare, për dëmet e shkaktuara gjatë kryerjes së punës vullnetare, me dashje ose nga pakujdesia, përveç rasteve kur vullnetari ka vepruar në mirëbesim, sipas udhëzimeve të ofruesit të punës vullnetare.

3. Vullnetari shkarkohet nga përgjegjësia për dëmin e shkaktuar gjatë kryerjes së punës vullnetare, në rast se ka informuar ofruesin e punës vullnetare, sipas përcaktimeve të nenit 19, shkronja “dh” të këtij ligji.

3.Ofruesi i punës vullnetare përgjigjet për dëmet e shkaktuara vullnetarit gjatë ose në lidhje me kryerjen e punës vullnetare, kur këto kanë ardhur si rezultat i mospërmbushjes prej tij të detyrimeve të kontratës së punës vullnetare.

4. Kërkimi i dëmit, në çdo rast, bëhet në bazë të legjislacionit në fuqi për kërkimin e dëmit.

KREU IV

REGJISTRIMI DHE MONITORIMI I PUNËS VULLNETARE

Neni 23

Këshilli i Ministrave

1. Këshilli i Ministrave miraton strategjinë kombëtare dhe planin e veprimit për vullnetarizmin dhe solidaritetin shoqëror.

Neni 24

Autoriteti përgjegjës

Autoriteti përgjegjës për monitorimin e zbatimit të këtij ligji është ministria përgjegjëse për çështjet e punës.

Neni 25

Agjencia Shqiptare e Punësimit

1. Agjencia Shqiptare e Punësimit mban bazën e të dhënave të ofruesve të punës vullnetare dhe vullnetarëve, të bazuara në të dhënat e ofruara nga ofruesit e punës vullnetare.

2. Agjencia Shqiptare e Punësimit bën plotësimin e librezës për punën vullnetare, në rastin e vullnetarit shqiptar që kryen punë vullnetare jashtë Shqipërisë, pasi të ketë vlerësuar vërtetësinë e vërtetimeve apo certifikatave që dorëzon vullnetari.

Neni 26

Libreza e Vullnetarit

1. Çdo vullnetar pajiset me Librezën e Vullnetarit nga Agjencia Shqiptare e Punësimit.

2. Forma dhe përmbajtja e Librezës së vullnetarit përcaktohet me urdhër të ministrit përgjegjës për çështjet e punësimit.

Neni 27

Kodi i Etikës së Vullnetarit

Kodi i Etikës së Vullnetarit miratohet nga Këshilli i Ministrave, me propozim të ministrit përgjegjës për çështjet e punësimit.

Neni 28

Inspektimi

Inspektorati që mbulon çështjet e punës siguron kontrollin për zbatimin e përcaktimeve të këtij ligji, në çdo rast të kryerjes së një punë vullnetare.

KREU VI

DISPOZITA KALIMTARE DHE TË FUNDIT

Neni 29

Aktet nënligjore

1. Ngarkohet Këshilli i Ministrave që të nxjerrë aktet nënligjore në zbatim të nenit 26 , brenda 6 muajve nga hyrja në fuqi e këtij ligji.

2. Ngarkohet ministri përgjegjës për çështjet e punësimit të nxjerrë aktet nënligjore në zbatim të pikës 2, të nenit 20 brenda 6 muajve nga hyrja në fuqi e ligjit.

Neni 30

Hyrja në fuqi

Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.

K R Y E T A R I

ILIR META