Flet Presidenti Meta te Fevziu/Nga debati me burokratët e Komitetit Qendror, tek përfshirja në Lëvizjen Studentore

Presidenti Meta në një intervistë të rrallë te Opinion i Blendi Fevziut.

Një intervistë e veçantë dhe me gjëra të pathëna. (video)

Pjesë nga intervista:

Gazetari: Zoti Meta ju u gjendët në Lëvizjen Studentore dhe u bëtë pjesë e delegacionit të studentëve që shkoi të negocionte me Presidentin e asaj kohe, Ramiz Alinë, i cili e kishte zyrën në këtë godinë. Si u përfshitë në atë delegacion, në Lëvizjen Studentore?

Presidenti Meta: Lëvizja Studentore erdhi si një lloj procesi. Protesta e studentëve kishte filluar përpara 8 dhjetorit ‘90 po të kemi në konsideratëdisa takime të zhvilluara nëfakultete të ndryshme, nga eksponentë të udhëheqjes së asaj kohe, që synonin të testonin dhe mbajtur nën kontroll rininë apo elitën e rinisë studentore tëasaj kohe. Unë kisha marrë pjesë në disa debate të organizuara në Fakultetin e Ekonomisë me disa eksponentë të Komitetit Qendror që vinin në atë kohë.

Gazetari: Ishin disa tentativa për ta zbutur situatën.

Presidenti Meta: Unë isha edhe Sekretari i Rinisë i degës së Ekonomisë Politike në atë periudhë, isha një person i njohur dhe debatet e mia krijuan një efekt me këta drejtues, me këta eksponentë. Për më tepër bëra një mbrojtje të profesor Gramoz Pashkos pas një interviste që ai dha në “Zërin e Amerikës”.

Gazetari: Pati kontenstim ndaj regjimit komunist.

Presidenti Meta: Po, patjetër. Krijoi një përshtypje të fortë dhe disa…

Gazetari: Si e mbrojtët ju Gramoz Pashkon? Ju ishit student, ndërsa Gramoz Pashkoja profesor. Në çfarë konteksti?

Presidenti Meta: Po, unë isha student dhe një nga sekretarët e Komitetit Qendror në atë kohë dhe disa eksponentë të tjerë të Komitetit Qendror erdhën dhe bënë një takim, si rastësisht në Fakultetin e Ekonomisë, ku kuptohet se të gjitha insinuatat apo shigjetat ishin kundër profesor Pashkos për arsye se ai kishte dhënë një intervistë te “Zëri i Amerikës” dhe kishte bërë kritika mjaft të forta.

Gazetari:  Ju e njihnit personalisht apo vetëm si Sekretar Rinie?

Presidenti Meta: E njihja si pedagog, por ai nuk më kishte dhënë mua mësim deri në atë kohë.

Ishte një figurë simpatike për studentët në përgjithësi, sepse ishte një pedagog interesant, ishte liberal dhe erudit. Por më e rëndësishme ishte ajo që ne kishim dëgjuar prej tij, kritikat për vetë sistemin, për papunësinë dhe probleme të tjera.

Gazetari: Ishte edhe Pashkoja i pranishëm gjatë mbrojtjes suaj?

Presidenti Meta: Po, ishte edhe Pashkoja i pranishëm. I pari që u përpoq t’i mbronte idetë e tij ishte profesor Ylli Vejsiu. Mbajti një reagim shumë të ashpër për të frenuar këtë sulm ndaj Pashkos.

Pastaj bëra një ndërhyrje aty paksa si spektakolare që i vuri në një situatë shumë të vështirë, se kishte ndodhur ngjarja e ambasadave dhe unë u them: “Nuk duhet të hezitojmë për të pranuar problemin e papunësisë, sepse ky është një problem real. Ata që ikën, ne i njohim, ishin të papunë. 80% e tyre nuk mund të jetojnë normalisht me 3 mijë apo 4 mijë lekë në muaj. Prandaj i them unëzotërisë që ishte sekretar i Komitetit Qendror…

Gazetari: Për të përditësuar një njeri sot: 3 apo 4 mijë lekë ishin 3 ose 4 dollarë në muaj.

Presidenti Meta: Po, ishin pak fare, prandaj unëme ironi ju them: “Këtë problem, pra papunësinë, mund ta zgjidhë Partia. Si mund ta zgjidhë Partia? Partia mund të bëjë një marrëveshje me shtetet e tjera, në mënyrë që këta të papunë,të mund të shkojnë andej dhe nuk kanë përse tëhyjnë në ambasada.

Gazetari: Me siguri kjo ishte një herezi jo e vogël?

Presidenti Meta: Aty u krijua një situatë shumë e vështirë, sepse të thoje që ta zgjidhë Partia do të thonte për ta që ti ende kishe besim. Që Partia ta zgjidhte në atë mënyrë do të ishte e pamundur, por problemi ishte ky dhe duhet zgjidhur.

Gazetari: Po vetë Pashkoja, çfarë reagimi pati?

Presidenti Meta: Ai ka qenë në një pozicion paksa të vështirë, por asnjëherë nuk u tërhoq nga pozicioni i tij. Kini parasysh ato ishin testime. Ishin momente për të parë se si ishte raporti i forcave. Deri ku kishte qëndresë.

Gazetari: Ndërkohë që edhe ju kishit një dyzim, kam përshtypjen, në korrik të vitit 1990 të largoheshit me ambasadat?

Presidenti Meta: Unë kisha shumë dëshirë që të largohesha. Është shumë e vërtetë.

Gazetari: Donit realisht të largoheshit?

Presidenti Meta: Po, realisht doja të largohesha, por mendoja gjithmonë pasojat për prindërit, për familjen, dhe kuptohet se ato do të ishin sipas…

Gazetari: U afruat deri te ambasadat?

Presidenti Meta: Jo. Por një shoku im shumë i ngushtë hyri në ambasadë dhe ky ishte një moment, që më tundoi për të bërë një veprim të tillë, por gjithmonë duke menduar pasojat për familjet. Ky ishte problemi kryesor.

Gazetari: Ndërkohë ju u zgjodhët përfaqësues i delegacionit të studentëve që do të takoheshin me Presidentin Alia.

Presidenti Meta: Po, një nga tri përfaqësuesit e Fakultetit Ekonomik, sepse përfaqësimi u nda në bazë fakulteti.

Gazetari: Dhe u takuat në Pallatin e Brigadave në atë kohë. Si e kujtoni takimin me Ramiz Alinë? Kishit frikë? Kishte tension? Ishit të bindur se do ta merrnit pluralizmin?

Presidenti Meta:Ajo që kujtoj më shumëështë momenti për të vajtur te takimi, sepse ekzistonte një ide e përgjithshme që mund të jetë një kurth.

Gazetari: Po, patjetër.

Presidenti Meta: Ndaj dhe si garanci, për të pasur njëqetësi e lehtësim psikologjik, bashkë me ne studentët, në autobusin për në Pallatin e Brigadave, erdhën si garantë zoti Gjinushi, Ministër i Arsimit dhe zoti Bashkurti, Sekretar i Parë i Rinisë në atë kohë. Pra e para ishte pasiguria se çfarë do të ndodhë. E dyta…

Gazetari: A kishit përgatitur një platformë për në bisedime?

Presidenti Meta: Po, besoj se diçka e tillë ishte dakorduar. Ishte diskutuar për çështjen e pluralizimit, sepse kjo ishte kthyer tashmë në kërkesën kryesore dhe kuptohet se kjo ishte platforma kryesore.

Gazetari: Vetëm pluralizimi?

Presidenti Meta: Po, kjo ishte çështja kryesore.

Gazetari: Dhe në Pallatin e Brigdave me Presidentin e vendit, i cili në fakt ishte Sekretari i Parë i Partisë së Punës…

Presidenti Meta: Ai sapo dilte nga pleniumi i Komitetit Qendror.

Gazetari:  Ishte i hapur apo agresiv me ju Ramiz Alia?

Presidenti Meta: Ishte një politikan, që gjithmonë testonte.

Gazetari: E dinte Ramiz Alia që i kishte ardhur fundi Partisë së Punës atë ditë?

Presidenti Meta: Besoj se ka qenë i ndërgjegjshëm. Nga çfarë unë kam biseduar me Ramiz Alinë më pas, edhe pas 10 vitesh apo në periudha të mëvonshme mendoj se ai ishte i ndërgjegjshëm që ishte një proces që duhet të ndodhte.

A ka dashur ai ta ketë procesin sa më shumë nën kontroll? Padyshim që po, por ai shikonte raportin e forcave dhe i përshtatej asaj situate.

Gazetari: Ndërkohë qëtakimi me Ramiz Alinë konfirmoi atë që kishte vendosur pleniumi: Shpalljen e pluralizimit politik, pra krijimin e partive të tjera. Po atë mbrëmje në Qytetin “Studenti” u krijua Partia Demokratike. Pjesa më e madhe e pjesëtarëve në takimin me Ramiz Alinë u bënë edhe themeluesit e parë të Partisë Demokratike. Ndërkohë që ju, zoti Majko dhe ndonjë tjetër nuk u bashkuat me Partinë Demokratike, por pak muaj më pas, me Partinë Socialiste. Përse kjo zgjedhje?

Presidenti Meta: Nuk ka qenë një qëllim në vetvete pjesëmarrja në Lëvizjen Studentore apo dëshira për ndryshimin e sistemit me një objektiv për t’u angazhuar në politikë, përkundrazi.

Gazetari: S’ka qenë qëllim, por ju gjithmonë jeni gjetur diku: Sekretar Rinie diku, protagonist në takimin për Pashkon, pjesëtar në takimin me Ramiz Alinë. Jeni gjetur vazhdimisht.

Presidenti Meta: Është ajo që kemi mësuar në filozofinë e asaj kohe që “domosdoshmëria e çan rrugën përmes rastësisë”. Nganjëherë ajo që duket si rastësi është thjesht shprehje…

Gazetari: Rastësia është një herë, por jo dy herë, tre herë, katër herë!

Presidenti Meta: Unë si objektiv kryesor kisha çështjen e studimeve dhe mundësinë për t’i vazhduar ato jashtë vendit. Nuk kam pasur ndonjë objektiv për të qenë deputet. Maksimumi në atë kohë kisha dëshirëtë bëhesha pedagog. Ky ishte objektivi kryesor edhe pa ndryshuar sistemi, por edhe në atë moment që pati një ndryshim, përsëri ideja ishte për të ecur në këtë drejtim, pra gjithmonë për tëvijuar studimet në një vend mundësisht perëndimor.

Gazetari: Pra arsimin kishit prioritet?

Presidenti Meta: Po, kisha një mosbesim për cilësinë e njohurive që merrnim këtu.

(marrë me shkurtime)

Meta: Degradim i klasës politike, instalim i një sistemi kryetarësh

Presidenti Ilir Meta foli për një degradim të demokracisë dhe klasës politike, ndërsa u pyet nga gazetari Blendi Fevziu lidhur me cilësinë e parlamentit sot.

Meta tha se ka humbur tashmë raporti i deputetit me qytetarin dhe kemi prezent raportin e deputetit me kryetarin.

“Kemi degradim të demokracisë dhe klasës politike, eleminim të parlamentarzimit dhe instalim të një sistemi kryetarësh. Në këtë sistem humbet raporti që duhet të ekzistojë i deputetit me qytetarin dhe kemi raportin e deputetit me kryetarin. Ka ndodhur ajo që qytetarët kanë humbur kontrollin mbi klasën politike dhe kjo ka humbur përgjegjshmërinë ndaj qytetarëve”, tha Meta gjatë imtervistës në emisionin “Opinion”.

Ndërkohë, i pyetur lidhur me një reflektim të këtyre 30 viteve  dhe atë çfarë ai do të shihte si nevojë për t’u korrigjuar, Meta tha se ne si shoqëri duhet të marrim përgjegjësi, për ta bërë Shqipërinë si Europa.

“Fakti që jam këtu do të thotë që jam përpjekur të reflektoj dhe korrigjohem. E kam pjesë të pandarë të vetëdijes sime. Dhe tani, pas 30 vjetësh mendoj që ajo që ne duhet të korigjojmë si shoqëri, është që të mos kemi qasjen e duam Shqipërinë si Europa, por ta bëjmë si Europa, të marrim një tjetër përgjegjësi dhe ta bëjmë atë detyrë si duhet”, u shpreh Presidenti.

Nga njohja tek mosmarrëveshjet me Kryemadhin, flet Meta: S’ka qenë e lehtë

Presidenti Ilir Meta, është pyetur në intervistën e tij në emisionin “Opinion” edhe për raportet me bashkëshorten Kryemadhi. Njohja mes tyre, angazhimi politik brenda familjes, por dhe mosmarrëveshjet kanë qenë pjesë e bisedës me gazetarin Blendi Fevziu:

Fevziu: Kur e keni takuar për herë të parë Monika Kryemadhin?

Meta: Atë ditë që shkova takova Musa Ulqinin.

Fevziu: Pse u lidhët me të?

Meta: Jam lidhur pas 2-3 vitesh. Ka qenë shumë interesante, sepse ajo ishte 16 vjeçe dhe mori përsipër të sillte më shumë njerëz nga të gjithë. Askush nuk e mori parasysh se kjo mund të ndodhte, por ndodhi që shkolla “Petro Nini” atë ditë la shkollën dhe erdhi në Pallat të Kongreseve.

Fevziu: Është e lehtë që në në një familje të dy të merren me politikë?

Meta: E lehtë nuk është, por kjo ka ndodhur natyrshëm nuk ëshë e sforcuar.

Fevziu: Tani që ajo është drejtuese e LSI, keni mosmarrëveshje?

Meta: Gjithmonë kemi patur mosmarrëveshje në pikëpamjen e bindjeve, sepse të dy jemi shenja e dashit.

Fevziu: Kanë qenë të vështira këto vite me Monika Kryemadhin?

Meta: Të lehta s’kanë qenë, por kanë qenë të mbushura me ngjarje.

Fevziu: Ka ndodhur që s’ju pyet?

Meta: Ka ndodhur, siç ishte djegia e mandateve kur unë isha në Gjerjmani.

Fevziu: Vazhdoni të jeni kundër?

Meta: Jam kundër lënies së fushës bosh.

Një bashkëpunim tjetër me Ramën? Flet Ilir Meta

A mund të ketë prapë një bashkëpunim mes Ilir Metës dhe Edi Ramës? I pyetur gjatë intervistës në emisionin “Opinion”, presidenti Meta tha se nëse prioritare do të kishin qenë raportet personale, ata nuk duhej të kishin bashkëpunuar asnjëherë. Pa artikuluar një po ose jo të prerë, Meta tha se ai është në politikë për disa interesa shumë më të mëdha.

Fevziu: A mund të ketë prapë një bashkëpunim mes jush?

Meta: Mendoj që ka patur shumë arsye, në rast se do të vendosnim raportet personale si prioritare për të mos bashkëpunuar asnjëherë me zotin Rama prej gati 10 vitesh. Por, unë jam në politikë për të parë disa interesa shumë më të mëdha, të cilat për fat të keq zoti Rama nuk i shikon dhe nuk ndjen asnjë përgjegjësi për to, të cilat kanë të bëjnë me vendin dhe kanë të bëjnë me të gjithë qytetarët shqiptarë.

Fevziu: Është Kryeministër në dy manddante dhe falë ndihmës suaj.

Meta: Kjo nuk është një arsye për të mos e bërë përgjegjës për mosmbajtjen e gjithë atyre angazhimeve për të cilat ka marr edhe këto mandate, sidomos mandatin e parë në platformën e koalicionit për Shqipërinë europiane.