Depresioni dhe vetëvrasja, si t’i ndihmoni të tjerët!

Depresioni dhe vetëvrasja, si t’i ndihmoni të tjerët!

Përgatiti: Redjon Shtylla

Njerëzit që vuajnë nga depresioni i rëndë mund të jenë në rrezik për të kryer vetëvrasje. Edhe pse vetëvrasja nuk mund të parashikohet ose të parandalohet, duke ditur shenjat paralajmëruese ju mund të ndihmoni mikun tuaj, ose ndonjë të njohur që mund të jenë në rrezik. Mënyra më efektive për të parandaluar vetëvrasjen është që të njohim shenjat paralajmëruese, të përgjigjemi menjëherë.

Disa shenja paralajmëruese të vetëvrasjes përfshijnë sjelljet e mëposhtme:

Duke folur për vetëvrasje, ata që kanë probleme nuk dëshirojnë të flasin për këto tema.

Shpesh duke folur për vdekjen, ne mund të kuptojnë diçka me mënyrën se si ata sillen.

Duke folur për ndjenja të humbura, të pafuqishme, ose të pavlefshme dhe duke thënë gjëra të tilla si, "Do të ishte më mirë në qoftë se unë nuk do isha këtu", ose "Unë dua të iki jashtë", ne mund të kuptojnë diçka mbi atë çfarë ata do të thonë.

Simptomat e depresionit, përfshinë trishtim të thellë, humbje të interesit në aktivitete, probleme me gjumin ose me ushqimin.

Ndryshimi i menjëhershëm i humor, nga lumturi e qetë personi kthehet në gjendje trishtimi ekstrem, dhe mund të tregohemi të kujdesshëm që ta kuptojmë gjendjen por pa e vënë në siklet personit.

Sjellja depresive mund të vihet re dhe në rast kur personi udhëton me makinën e tij, por ne duhet ta shoqërojmë sepse mund të përbëjë rrezik gjendja e tij, se mund të rrisë shpejtësinë ose të ec pa u kujdesur.

Thirrja ose duke vizituar njerëzit për të thënë lamtumirë, mund të jetë një nga shenjat e tjera që tregon se personi vuan nga depresioni, familja duhet që ti qëndrojë afër, të jetë më shumë aktive në jetën e tij.

Këto sjellje, një person i bën kur është  në rrezik për të bërë vetëvrasje, nëse ai ose ajo ka një sëmundje kronike apo terminali, është ndarë ose është i/e papunë, ose ka një histori familjare të vetëvrasjes, mund të ndikojnë negativisht në marrjen e veprimit të gabuar.

Ne duhet të jemi të shqetësuar rreth depresionit dhe vetëvrasjes në qoftë se një person i ekspozon këto shenja paralajmëruese dhe ka tentuar vetëvrasje në të kaluarën. Sipas Fondacionit Amerikan për parandalimin e vetëvrasjes, në mes 20% -50% e njerëzve që kryejnë vetëvrasje e kanë provuar dhe më parë.

Depresioni dhe vetëvrasja: Çfarë mund të bëni

Së pari, në qoftë se dikush që ju e dini se është në depresion dhe po mendon për vetëvrasje, të mendojmë ne seriozisht si mund ta ndihmojnë. Rreziqet dhe pasojat e depresionit dhe vetëvrasjes thjesht nuk mund të injorohen. Dëgjoni atë që personi në depresion është duke thënë. Pyetni atë që ai ose ajo është duke planifikuar, por mos u  përpiqni ta diskutojnë me ta. Përkundrazi, lëreni ta dinë që ju po kujdeseni dhe që ata janë duke dëgjuar.

Kërkoni ndihmë menjëherë nëse keni ndonjë arsye për të dyshuar te miku juaj, tek i afërmi apo te ndonjë i njohur, që mund ti ketë këto shenja. Nxiteni personin për të kërkuar ndihmën e një profesionisti të shëndetit mendor, veçanërisht një trapist me njohuri ose një ekspert që merret me fushën e depresion dhe të vetëvrasjes. Njerëz që tentojnë vetëvrasjen mund të hezitojnë për të pranuar këshilla të tilla, kështu që ju duhet të këmbëngulni vazhdimisht. Nëse individi nuk dëshiron të shkojë te trapisti, inkurajoni atë që të flasë me mjekun e tij ose të thërrasë një psikolog në linjën telefonike, në mënyrë që të parandaloj që personi të kryejë vetëvrasje. Në qoftë se personi refuzon të kërkojë ndihmë në mënyrë kategorike, kontaktoni ju një psikolog për t’iu dhënë  juve udhëzime se si të ndihmoni mikut tuaj.

Nëse një mik apo një i njohur që duket të jetë në rrezik për të kryer vetëvrasje, nuk duhet ti lëni ata vetëm.

Për të minimizuar rrezikun e depresionit dhe vetëvrasjes, nëse ata vendosin të trajnohen ju duhet ti mbështesni gjatë trajtimit.