Njerëzit me autizëm “vdesin më të rinj”

Njerëzit me autizëm fatkeqësisht mund të ndërrojnë jetë më herët se sa popullata e përgjithshme, shpesh përmes vetëvrasjes ka thënë një organizatë bamirëse. Duke përmendur studimet e fundit të kryera në Suedi, shoqata bamirëse, Autistica e ka përshkruar problemin si një “krizë të madhe të fshehtë”. Studimi, ka sugjeruar se njerëzit me autizëm vdesin mesatarisht 16 vjet më herët. Në Mbretërinë e Bashkuar është llogaritur se 1% të popullsisë – ose 700,000 njerëz – të jenë me autizëm dhe kjo shkakton vështirësi në mënyrën se si ata komunikojnë dhe me të tjerët.

Epilepsia dhe vetëvrasja

Studimi suedez mbi të dhënat shëndetësore të 27.000 të rriture me autizëm. Hulumtimi, i kryer nga Instituti Karolinska, gjeti se ata me autizëm kanë një aftësi të kufizuar lidhur me të mësuarit, vdesin 30 vjet më herët dhe mosha mesatare e vdekjes është 39 vjeç. Në këtë grup të njerëzve, shkaku kryesor i vdekjes ishte epilepsia. Shkencëtarët ende nuk mund të saktësojnë lidhjen midis autizmit dhe epilepsia, e cila është pjesërisht arsyeja pse kjo shoqatë bamirëse dëshiron për të rritur fondet e saja gjatë pesë viteve të ardhshme për të mundësuar më shumë hulumtime. Pas sëmundjeve të zemrës, vetëvrasja ishte shkaku më i zakonshëm i vdekjes për këtë grup të njerëzve.

Hulumtimet e kaluara kanë sugjeruar se gratë me autizëm janë më shumë në rrezik për vetëvrasje se sa meshkujt dhe vetëm gjysma e njerëzve autikë janë konsideruar si depresion – edhe pse kjo pikë e fundit për shkak të problemeve me komunikimin në diagnozë. Hulumtimi, i cili është publikuar në internet në nëntor 2015, është kryer nga Dr Tatja Hirvikoski, i cili e përshkroi gjetjet e saj si “shokuese dhe jashtëzakonisht të dobët” dhe ajo tha se ishte një “nevojë urgjente për njohuri në rritje”.

Autistica Jon Spiers tha se numri i vdekjeve me autizëm ishte një “krizë e madhe e fshehur”. Si kusht “spektër”, ajo ndikon në njerëzit në mënyra të ndryshme dhe ka simptoma që shkojnë nga butë për deri tek pikat më të rënda. Rreth një e katërta e njerëzve me autizëm flasin shumë pak ose asnjë fjalë, ndërsa statistikisht vetëm 15% shkojnë për të gjetur punë me orar të plotë. Autistica gjithashtu kërkon që qeveria të kryejë një rishikim kombëtar të vdekshmërisë nga autizmi, dhe një peticion duke kërkuar këtë veprim do të dorëzohen në Downing Street më vonë gjatë vitit.

Burimi: BBC/Përshtati: Redjon Shtylla