Si ndikon nxehtësia ekstreme në trupin tonë dhe si mund të qëndrojmë të sigurt
Toka regjistroi javën e saj më të nxehtë, një rekord që ekspertët paralajmërojnë se ka të ngjarë të thyhet vazhdimisht, pasi kriza klimatike po i bën temperaturat gjithnjë e më të larta.
Por çfarë ndodh me trupin tonë në temperatura ekstreme, çfarë duhet të kemi kujdes dhe si të qëndrojmë të sigurt?
Normalisht, trupi juaj është mësuar me një gamë të caktuar temperaturash.
Sipas Dr. Judith Linden profesor në departamenti i mjekësisë së urgjencës në shkollën e mjekësisë të Universitetit të Bostonit, kur truri juaj ndjen një ndryshim, më të ulët ose më të lartë, ai përpiqet të ndihmojë trupin tuaj të ftohet ose të ngrohet.
“Ka një sërë mënyrash të ndryshme në të cilat truri përpiqet të freskojë trupin. Mënyra më e zakonshme është djersitja. Poret hapen, trupi djersitet dhe djersa avullon, gjë që e fton trupin.
Mënyra e dytë se si trupi juaj ftohet është duke zgjeruar enët dhe duke rritur rrahjet e zemrës, gjë që ndihmon në sjelljen e nxehtësisë dhe gjakut në sipërfaqen e trupit tuaj dhe ndihmon në çlirimin e asaj nxehtësie të tepërt.
Kur jeni të ekspozuar ndaj temperaturave të larta, bëhet më e vështirë për trupin tuaj që të përpiqet të vazhdojë me ftohjen. Dhe nëse mjedisi juaj është i nxehtë dhe i lagësht, djersa nuk avullohet aq lehtë, gjë që e shtyn temperaturën e trupit tuaj edhe më lart.
Temperaturat e larta të trupit mund të çojnë në dëmtim të trurit dhe organeve të tjera. Ato gjithashtu mund të çojnë në disa sëmundje të lidhura me nxehtësinë.
Llojet e sëmundjeve të lidhura me nxehtësinë
Sëmundjet që lidhen me nxehtësinë e lehtë, duke përfshirë ngërçet nga nxehtësia, janë më të zakonshmet. Dhimbjet e nxehtësisë mund të zhvillohen tek njerëzit që djersiten shumë, përfshirë edhe gjatë ushtrimeve. Djersitja e tepërt përdor të gjithë kripën dhe lagështinë e trupit dhe mund të çojë në dhimbje ose spazma të muskujve, zakonisht në bark, krahë ose këmbë.
Mund të zhvillohet gjithashtu një skuqje e trupit. Ky është një acarim i lëkurës i shkaktuar nga djersitja e tepërt në mot të nxehtë dhe të lagësht dhe është më i zakonshëm tek fëmijët e vegjël. Zakonisht është një grup i kuq puçrrash ose flluskash dhe ka tendencë të jetë në vende duke përfshirë qafën, pjesën e sipërme të gjoksit ose bërrylat.
Kur trupi juaj fillon të tejkalojë aftësinë e tij për të ftohur veten, ju mund të zhvilloni atë që njihet si lodhje nga nxehtësia.
“Në këtë rast do të shihni djersitje të tepërt sepse trupi juaj do të përpiqet vërtet të vazhdojë me atë nxehtësi shtesë. Mund të ndiheni të trullosur, shpesh njerëzit kanë të përziera, dhimbje koke dhe lëkura e tyre shpesh duket e zbehtë dhe pulsi i tyre shpesh është i shpejtë”, tha Linden.
Kjo është përpjekja e fundit e trupit për të ftohur veten përpara se të shkojë vërtet në një pikë pa kthim.
Goditja nga nxehtësia është sëmundja më serioze e lidhur me nxehtësinë dhe nëse nuk trajtohet, mund të çojë në vdekje.
Shenjat paralajmëruese mund të përfshijnë temperatura jashtëzakonisht të larta të trupit, lëkurë të kuqe dhe të thatë, një puls të shpejtë, dhimbje koke, marramendje, të përziera ose humbje të vetëdijes.
Shenja dalluese e një goditjeje nga nxehtësia është konfuzioni dhe agjitacioni.
Kush është më i rrezikuar
Të moshuarit, njerëzit me gjendje mjekësore kronike, si dhe fëmijët janë në rrezik më të lartë për sëmundje të rënda të lidhura me nxehtësinë.
Të moshuarit dhe njerëzit me gjendje mjekësore kronike mund të kenë më pak gjasa të ndjejnë dhe t’i përgjigjen ndryshimeve të temperaturës dhe mund të marrin ilaçe që përkeqësojnë efektet e nxehtësisë.
Si të qëndroni të sigurt
Kur përballen me nxehtësi ekstreme, ka disa gjëra që mund të bëni për të mbajtur veten dhe të tjerët të sigurt.
Së pari, mos neglizhoni simptomat e lodhjes nga nxehtësia ose sëmundjeve të tjera.
Nëse dikush fillon të ndiejë marramendje, të vjellja ose dhimbje koke, është koha për të vepruar menjëherë duke qëndruar në një mjedis të freskët.
Kur është nxehtë jashtë, përpiquni të shmangni aktivitetet në natyrë, veçanërisht midis orëve 11:00 dhe 15:00. Nëse duhet të dilni jashtë, vishni rroba me ngjyrë të çelur, mbuloni kokën dhe pini shumë lëngje.
Mos prisni derisa të keni etje për të pirë ujë, pasi kjo mund të jetë një shenjë e dehidrimit. Linden rekomandon të pini të paktën një gotë ujë, ose më shumë në orë.
Përpiquni të gjeni ajër të kondicionuar, ose vende në zonën tuaj ku mund të shkoni për të qëndruar të freskët. Edhe kalimi i disa orëve në një qendër tregtare ose bibliotekë publike mund të ndihmojë.
Së fundi, sigurohuni që po kontrolloni fqinjët, prindërit dhe miqtë tuaj, veçanërisht individët më të moshuar që mund të jetojnë vetëm ose të izoluar.