Gjykata Kushtetuese dha sot vendimin ku pezullon ndërtimin e Teatrit të ri Kombëtar, si dhe ka shfuqizuar ligjin që i kalon godinën Bashkisë. Nga sot, Bashkia e Tiranës nuk është më pronarë e truallit të Teatrit Kombëtar.
”Shfuqizimin e ligjit nr. 37/2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt “Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar””, si i papajtueshëm me Kushtetutën”,-thuhet në vendimin e Gjykatës Kushtetuese.
Ligji special për Teatrin Kombëtar është në shkelje të Kushtetutës dhe Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit me Bashkimin Europian. Për këtë arsye, më korrik 2018, Presidenti Ilir Meta nuk e dekretoi ligjin dhe e ktheu atë në parlament. Por shumica socialiste e miratoi atë sërish, duke hedhur poshtë dekretin e presidentit.
Teatri Kombëtar u shemb në mesnatën e 17 majit 2020, edhe pse mijëra qytetarë dhe mbështetës të opozitës protestuan ditë e natë kundër dhe u përplasën me forcat e shumta policore, por kjo nuk e ndaloi aksionin. Shembja e Teatrit erdhi pas vendimit të qeverisë për ta kaluar administrimin e tij nga Ministria e Kulturës tek Bashkia e Tiranës, por me vendimin e sotëm të Gjykatës Kushteuese, ky vendim shfuqizohet dhe i jep të drejtë Presidentit Ilir Meta.
Vendimi përfunditar i Gjykatës Kushtetuese do të shpallet i arsyetuar brenda afateve ligjore të parashikuara nga ligji dhe deri në atë kohë, Bashkia Tiranë nuk mund të kryejë asnjë veprim në truallin e Teatrit Kombëtar, pavarësisht lejes së marrë dhe fondit prej 900 milion eurosh që qeveria i akordoi Bashkisë Tiranë duke i hapur rrugë ngritjes së godinës së re.
Gjykata Kushtetuese pranoi të dy kërkesat e Presidentit të Republikës të bëra më 24 korrik 2019 dhe 14 maj 2020. Gjykata Kushtetuese shfuqizoi ligjin special nr.37/2018 “Për ndërtimin e Teatrit të ri.
Gjykata Kushtetuese, shfuqizoi vendimin e Këshillit të Ministrave nr. 377, datë 8 maj 2020 që i kaloi në pronësi Bashkisë së Tiranës, Teatrin Kombëtar me qëllim prishjen e tij dhe ndërtimin e Teatrit të ri. Bashkia Tiranë sot nuk është më pronarr e truallit të Teatrit Kombëtar.
Shembja e Teatrit Kombëtar, tashmë faktohet se ishte një krim i rëndë kushtetues dhe ligjor. Ndaj kryeministrit Edi Rama, sot u faktua se prishi Teatrin Kombëtar në kundërshtim me Kushtetutën. Asnjë veprim mbi truallin e Teatrit nuk do të lejohet, derisa të përfundojë çështja penale dhe të zbardhet vendimi i Gjykatës Kushtetuese. Asnjë veprim nuk legjitimohet më. /Koha Jonë/
Vendimi i plotë
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë mori në shqyrtim në seancat plenare publike të datave 03.06.2021, 15.06.2021 dhe 16.06.2021 çështjen me kërkues Presidentin e Republikës së Shqipërisë, me objekt:
– Shfuqizimi i ligjit nr. 37/2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt “Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar”” (ligji nr. 37/2018), si i papajtueshëm me Kushtetutën dhe me marrëveshjet ndërkombëtare.
– Shfuqizimi i vendimit nr. 377, datë 08.05.2020 të Këshillit të Ministrave “Për kalimin në pronësi të Bashkisë Tiranë, të pasurisë nr.1/241, me emërtimin “Teatri Kombëtar”, në zonën kadastrale 8150, Tiranë”(VKM nr. 377/2020), si i papajtueshëm me Kushtetutën dhe me marrëveshjet ndërkombëtare.
– Shfuqizimi i vendimit nr. 50, datë 14.05.2020 të Këshillit Bashkiak Tiranë, Bashkia Tiranë, “Për miratimin e shembjes së godinës të “Teatrit Kombëtar”, në pronësi të Bashkisë Tiranë, bazuar në Akt – Ekspertizën e hartuar nga Instituti i Ndërtimit “Mbi vlerësimin e godinës së Teatrit Kombëtar” (VKB nr. 50/2020), si i papajtueshëm me Kushtetutën.
– Pezullimin e zbatimit të këtyre akteve deri në hyrjen në fuqi të vendimit përfundimtar të Gjykatës Kushtetuese.
Në përfundim të shqyrtimit, Gjykata Kushtetuese vlerësoi se:
– Ligji nr. 37/2018 cenon: Lirinë e veprimtarisë ekonomike të sanksionuar nga neni 11 i Kushtetutës në raport me nenin 17 të saj; Parimin e shtetit të së drejtës të sanksionuar në nenin 4 të Kushtetutës në raport me nenin 3 të saj, në drejtim të procesit të vlerësimit të identitetit dhe të trashëgimisë kombëtare nga institucionet përkatëse;
Parimin e decentralizimit dhe të autonomisë vendore të sanksionuar në nenin 13 të Kushtetutës.
– VKM-ja nr. 377/2020 cenon: Parimin e shtetit të së drejtës të sanksionuar në nenin 4 të Kushtetutës. Ndërsa për sa i përket VKB-së nr. 50/2020 nuk u formua shumica prej 5 votash e parashikuar nga neni 73, pika 4, i ligjit nr. 8577/2000, në lidhje me juridiksionin e kësaj Gjykate për shqyrtimin e saj. Për këto arsye Gjykata Kushtetuese,
VENDOSI:
1. Pranimin pjesërisht të kërkesës;
2. Shfuqizimin e ligjit nr. 37/2018 “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për vlerësimin, negocimin dhe lidhjen e kontratës me objekt “Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar””, si i papajtueshëm me Kushtetutën.
3. Shfuqizimin e vendimit nr. 377, datë 08.05.2020 të Këshillit të Ministrave “Për kalimin në pronësi të Bashkisë Tiranë, të pasurisë nr.1/241, me emërtimin “Teatri Kombëtar”, në zonën kadastrale 8150, Tiranë”, si i papajtueshëm me Kushtetutën.
4. Rrëzimin e kërkesës për shfuqizimin e vendimit nr. 50, datë 14.05.2020 të Këshillit Bashkiak Tiranë, Bashkia Tiranë, “Për miratimin e shembjes së godinës të “Teatrit Kombëtar”, në pronësi të Bashkisë Tiranë, bazuar në Akt – Ekspertizën e hartuar nga Instituti i Ndërtimit “Mbi vlerësimin e godinës së Teatrit Kombëtar”, si i papajtueshëm me Kushtetutën.
5. Pezullimin e zbatimit të ligjit nr. 37/2018 dhe VKM-së nr. 377/2020 deri në hyrjen në fuqi të vendimit përfundimtar të Gjykatës Kushtetuese.
Vendimi përfundimtar do të shpallet i arsyetuar brenda afateve ligjore të parashikuara nga ligji nr. 8577, datë 10.02.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar.
