Plakja mund të ndahet në dy kategori: e brendshme dhe e jashtme.
Plakja e brendshme është për shkak të faktorëve gjenetikë, ndërsa plakja e jashtme mund t’i atribuohet zgjedhjeve të stilit të jetesës si konsumimi i alkoolit, pirja e duhanit, dieta, stërvitja dhe menaxhimi i stresit.
Cilësia e dobët e gjumit është gabimi nr. 1 që i bën njerëzit të plaken më shpejt.
Pse mungesa e gjumit përshpejton plakjen?
Me jetën tonë me ritme të shpejta, gjumi shpesh sakrifikohet qoftë nga zgjedhja apo nevoja. Dëshmitë në rritje tregojnë se gjumi cilësor është çelësi i një jete të shëndetshme.
Kur flemë, trupi shërohet vetë. Gjumi shtatë deri në tetë orë në natë ndihmon në përmirësimin e shëndetit qelizor dhe indeve, funksionit kognitiv, imunitetit, niveleve të energjisë dhe metabolizmit.
Ndërkohë, mungesa e gjumit mund të shkaktojë një sërë çështjesh shëndetësore, duke përfshirë presionin e lartë të gjakut, depresionin, obezitetin, goditjen në tru, diabetin dhe sëmundjet e zemrës.
Mungesa e gjumit gjithashtu mund të shkaktojë:
1. Rrudhat dhe plakje të parakohshme e lëkurës
Lëkura jonë përbëhet nga disa proteina, duke përfshirë kolagjenin dhe elastinën, të cilat ndihmojnë për ta mbajtur atë të fortë dhe të shëndoshë ndërsa plakemi.
Disa studime sugjerojnë se gjumi i pamjaftueshëm mund të ndikojë në cilësinë dhe forcën e kolagjenit dhe elastinës, gjë që mund të çojë në rrudha dhe dobësi të lëkurës, ose varje.
2. Dëmtim kognitiv
Në afat të shkurtër, mungesa e gjumit mund të shkaktojë një rënie të aftësive motorike, të ngadalësojë përpunimin e informacionit, të zvogëlojë hapësirën tonë të vëmendjes dhe kapacitetin emocional dhe të dëmtojë gjykimin tonë.
Në afat të gjatë, problemet e gjumit mund të çojnë në një rrezik më të lartë të rënies së aftësive njohëse, kujtesës së dëmtuar dhe sëmundjes Alzheimer.
3. Imuniteti i dobësuar
Linja e parë e mbrojtjes së trupit tonë është sistemi ynë imunitar.
Gjatë gjumit, sistemi ynë imunitar prodhon qeliza që ndihmojnë trupin të luftojë patogjenët që mund të na sëmurin. Në fund të një cikli gjumi, qelizat migrojnë në pjesët e trupit ku ato janë të nevojshme.
Hulumtimet tregojnë se kur gjumi ynë është i rrezikuar, trupi mund të mos jetë në gjendje t’i luftojë këta pushtues në mënyrë efektive. Për më tepër, periudha e rikuperimit nga sëmundja mund të zgjasë më shumë.
Gjumi i mirë është mënyra nr. 1 për të ngadalësuar plakjen
Shumë njerëz nuk e njohin ndikimin që mungesa e gjumit ka në shëndetin tonë të përgjithshëm. Për fat të mirë, ka ndryshime të thjeshta në stilin e jetës që mund të bëni për të përmirësuar cilësinë e gjumit:
Jini të qëndrueshëm. Të kesh një orar të qëndrueshëm të gjumit ndihmon në ruajtjen e një ritmi normal cirkadian.
Ekspozoni veten në diellin e mëngjesit menjëherë pasi të zgjoheni. Kjo rivendos orën cirkadiane të trupit duke i treguar trupit se është mëngjes dhe mund t’ju ndihmojë të bini në gjumë më shpejt gjatë natës.
Kufizoni kafeinën dhe alkoolin. Shmangni kafeinën për tetë orë para gjumit dhe alkoolin për tre orë para gjumit për të mbrojtur cilësinë e gjumit.
