Komisioni Evropian zbuloi propozimet, që synojnë përmirësimin e funksionimit të zonës së udhëtimit pa Shengen, duke përfshirë një kërkesë që vendet anëtare të BE të shpejtojnë pranimin e Rumanisë, Bullgarisë, Kroacisë dhe Qipros.
“Strategjia… bën thirrje për përfundimin e zgjerimit të zonës Shengen, në mënyrë që Bullgaria, Rumania, Kroacia dhe Qipro të mund të përfitojnë plotësisht nga Shengeni,” tha dokumenti i strategjisë , i titulluar “Drejt një Zone më të Fortë dhe më të Qëndrueshme të Shengenit”.
Anëtarësimi i anëtarëve të BE në Shengen vendoset nga Këshilli Evropian dhe kërkon miratimin unanim të të gjitha qeverive të BE.
Komisioni i bëri thirrje Këshillit Evropian të “vendosë mbi heqjen e kontrolleve për Bullgarinë, Rumaninë dhe Kroacinë dhe t’i integrojë ato në zonën Shengen”.
Ai tha se Bullgaria dhe Rumania “përfunduan me sukses vlerësimin e kërkuar në 2010 dhe 2011”.
Komisioni gjithashtu tha se konfirmoi në tetor 2019 që Kroacia “kishte marrë masat e nevojshme” për të përmbushur kushtet e kërkuara për t’u bashkuar me zonën pa kufij, duke përfshirë ato për kontrollimin e kufijve të saj të jashtëm.
“Një zonë Shengen më gjithëpërfshirëse do të rrisë sigurinë për BE në tërësi duke përmbushur gjithashtu pritjen legjitime të këtyre vendeve… për t’u bashkuar me Shengen“, shkroi Komisioni.
Ai gjithashtu tha që zgjerimi i Shengenit ishte një mënyrë drejt “forcimit të besimit të ndërsjellë” midis anëtarëve të BE-së.
Komisioni gjithashtu kërkoi të njëjtin trajtim për Qipron “pasi të ketë përfunduar vlerësimin e kërkuar”.
Rumania dhe Bullgaria u bashkuan me BE në 2007. Që nga ajo kohë atyre u është ndaluar vazhdimisht të bëhen pjesë e zonës së udhëtimit të lirë. Vetoja ka ardhur nga vende si Franca, Hollanda, qeveritë e të cilave përmendën mangësitë e dy anëtarëve më të rinj në luftën kundër korrupsionit dhe zbatimin e shtetit të së drejtës.
Është argumentuar se dobësi të tilla mund të rrezikojnë potencialisht aftësinë e Bukureshtit dhe Bullgarisë për të kryer detyra të anëtarëve të Shengenit, siç janë kontrollet e kufijve të jashtëm.
Pavarësisht nga anëtarësimi në BE shumë më vonë, në 2013, Kroacia raportohet të jetë më afër pranimit në klubin e udhëtimit të lirë të kontinentit, pasi përparimi i saj në përmbushjen e kritereve të pranimit është pranuar nga anëtarët e BE dhe autoritetet evropiane.
Përmes bashkëpunimit dhe koordinimit të zbatuar, strategjia e Shengenit kërkon të riafirmojë parimin e lëvizjes së lirë të mallrave dhe njerëzve brenda hapësirës Shengen, të cilat janë komprometuar në vitet e fundit si rezultat i krizës së migrimit 2015, kërcënimeve të terrorizmit dhe pandemisë Covid-19.
